Το ασβέστιο αυξάνει τελικά τον κίνδυνο της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας στους ηλικιωμένους;

Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία (AMD) επηρεάζει την κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς. Ο αμφιβληστροειδής είναι ο ευαίσθητος στο φως ιστός που καλύπτει το πίσω μέρος του ματιού και καταγράφει τις εικόνες που βλέπουμε και τις στέλνει στον εγκέφαλο. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την εστίαση της κεντρικής όρασης στο μάτι, οπότε η AMD εμποδίζει την ικανότητα αναγνώρισης προσώπων ή χρωμάτων και το να βλέπουμε τα διάφορα αντικείμενα με λεπτομέρειες. Οι εικόνες παύουν να είναι σαφείς, μπορεί να αρχίσουν να γίνονται θολές και ενδέχεται να εμφανιστούν σκοτεινά σημεία, τα οποία σταδιακά μεγαλώνουν. Οι ίσες γραμμές μπορεί να φαίνονται καμπυλωμένες ή παραμορφωμένες και τα χρώματα είναι πιο σκούρα ή λιγότερο ζωντανά από ό,τι παλιά. Η ανάγνωση, η γραφή αλλά και η οδήγηση δυσκολεύουν. Ωστόσο, υπάρχει συνήθως αρκετή περιφερειακή όραση για να επιτρέψει άλλες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Η ΑMD επηρεάζει ηλικιωμένους και αποτελεί μείζονα αιτία μερικής τύφλωσης μεταξύ ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω.

Επειδή η θεραπεία για τη νόσο είναι δαπανηρή και συχνά αναποτελεσματική, υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για τον ρόλο των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της δίαιτας, για την πρόληψη ή την επιβράδυνση της εξέλιξής της. Η τροποποίηση του τρόπου ζωής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πρόωρων ή προχωρημένων μορφών της ασθένειας. Η AMD είναι πιο συχνή σε άτομα με ιστορικό παχυσαρκίας ή χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη τύπου 2, του καπνίσματος, της υπέρτασης και άλλων νόσων που επηρεάζονται από τις φλεγμονές αλλά και από πιθανό οικογενειακό ιστορικό της ασθένειας.

Σε μια πρόσφατα δημοσιευμένη στο JAMA Ophthalmology μελέτη, διεξάχθηκε μια δευτερογενής ανάλυση των ασθενών που συμμετείχαν σε μια μεγάλη σχετική έρευνα της νόσου για να προσδιοριστεί εάν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της διαιτητικής και της συμπληρωματικής πρόσληψης ασβεστίου και του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας στους ηλικιωμένους. Η Emily Chew, MD, διευθύντρια του τμήματος επιδημιολογίας και κλινικών εφαρμογών του National Eye Institute at the National Institutes of Health στην Αμερική, πραγματοποίησε την αναδρομική ανάλυση και αναφέρει ότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι το ασβέστιο μπορεί να παίζει ρόλο στον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, οπότε ήθελε να δει αν είχε τελικά κάποια επίδραση στην ασθένεια. "Δεν μας ενδιαφέρει μόνο η πρόσληψη ασβεστίου μέσω της διατροφής, αλλά και η συμπληρωματική πρόσληψη, καθώς είναι συνηθισμένο, ειδικά για τις γυναίκες με οστεοπόρωση, να παίρνουν συμπληρώματα ασβεστίου", δήλωσε η Δρ Chew.

Διαβάστε: 
Το σπανάκι και οι θεραπευτικές του ιδιότητες για την αντιμετώπιση της ωχράς κηλίδας

Η παθολογία της AMD δεν έχει κατανοηθεί καλά και οι ειδικοί εξακολουθούν να προσπαθούν να προσδιορίσουν τους παράγοντες κινδύνου. "Δυστυχώς, δεν γνωρίζουμε το μονοπάτι μέσω του οποίου εμφανίζεται η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Μπορούμε μόνο να το καταλάβουμε εξετάζοντας τους παράγοντες κινδύνου, τη γενετική, μελετώντας τη μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και βλέποντας ποια φάρμακα και διατροφικές συνήθειες μπορεί να την επηρεάζουν", υπογραμμίζει η Δρ. Chew, προσθέτοντας ότι δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το ασβέστιο μπορεί να επηρεάσει την εκφύλιση του νοσήματος. "Έχει αναγνωριστεί και αποδειχθεί από τους επιστήμονες ότι η καρδιά των οζιδίων με συσσωρευμένο εκφυλιστικό υλικό (drusen) στις οπτικές θηλές των οφθαλμών, τα οποία είναι, κατά κάποιο τρόπο, το σήμα κατατεθέν για τον προσδιορισμό της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, είναι στην πραγματικότητα ασβέστιο", καταλήγει.

Ταυτόχρονα, η μελέτη διερεύνησε πιθανές συσχετίσεις μεταξύ της διαιτητικής και συμπληρωματικής πρόσληψης ασβεστίου και του κινδύνου ανάπτυξης της AMD, καθώς και της εξέλιξης της νόσου σε ενδιάμεσα και αργά στάδια. Συνολικά 4.751 συμμετέχοντες που δεν είχαν εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, καθώς και εκείνοι με νόσο σε ήπιο, μέτριο και σοβαρό στάδιο, παρακολουθήθηκαν για ένα μέσο όρο 10 ετών. Η μελέτη διαπίστωσε μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ υψηλότερων επιπέδων διαιτητικής και συμπληρωματικής πρόσληψης ασβεστίου και χαμηλότερης επίπτωσης της εξέλιξης στην ύστερη AMD. Η Δρ Chew σημειώνει ότι πρόσθετα ευρήματα έδειξαν ότι οι ασθενείς δεν είχαν υποστεί βλάβη λόγω της αυξημένης πρόσληψης ασβεστίου, αποτελέσματα που είναι παρόμοια με εκείνα προηγούμενων μελετών.

Η Δρ Chew σημειώνει ότι, δεδομένου ότι η μελέτη ήταν αναδρομική, δεν γνωρίζουν αν υπήρξε μεροληψία ή αν τα άτομα που συμμετείχαν έχουν τυπικά χαρακτηριστικά για το ευρύ κοινό. Επιπλέον, προσθέτει ότι οι περισσότεροι ήταν λευκοί, επομένως τα δεδομένα ενδέχεται να μην ισχύουν σε όλες τις ομάδες ανθρώπων. Προηγούμενες μελέτες που εξέτασαν τη συσχέτιση προκάλεσαν μικτά αποτελέσματα, με κάποιες να υποστηρίζουν ότι η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου είναι επιβλαβής όσον αφορά τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας. Έτσι, οι ερευνητές αναφέρουν ότι απαιτούνται οπωσδήποτε πρόσθετες μελέτες. Συνολικά, η Δρ Chew όμως λέει ότι η μεγαλύτερη επιτυχία της μελέτης είναι ότι μπορεί να μετριάσει τους φόβους ότι η λήψη του ασβεστίου θα επιδεινώσει την AMD και ότι οι γιατροί μπορούν να διαβεβαιώσουν τους ασθενείς τους ότι το ασβέστιο δεν είναι επικίνδυνο στον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας.

Φωτεινή Πουρνάρα