Φραγκοσυκιά, από φυτοφράχτης σε superfood
Τα φραγκόσυκα που είναι γνωστά και ως «ινδιάνικα σύκα» είναι φρούτα με πολλές ευεργετικές ιδιότητες που ίσως δεν γνωρίζετε. Μπορεί η συγκομιδή τους και το καθάρισμά τους να απαιτεί αρκετό χρόνο λόγω των λεπτών αγκαθιών που περιβάλλουν τη φλούδα τους, όμως η γεύση και η θρεπτική αξία τους θα σας αποζημιώσουν.
Η φραγκοσυκιά, που κατάγεται από το Μεξικό, είναι από τα πρώτα αμερικανικά φυτά που ήρθαν στην Ευρώπη από την Αμερική. Μάλιστα, το οικόσημο του Μεξικού απεικονίζει ένα μεξικάνικο χρυσό αετό, πάνω σε φραγκοσυκιά, κρατώντας ένα κροταλία. Το φραγκόσυκο πρώτα εισήχθη στην Ισπανία και διαδόθηκε στις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, όπου σήμερα βρίσκεται συχνά ως αυτοφυής.
Στην Ελλάδα φυτρώνει στη Νότια Πελοπόννησο κυρίως στη Μάνη, την Κρήτη και τις Κυκλάδες. Ο καρπός αυτός αναπτύσσεται περιμετρικά πάνω στις άκρες των φύλλων της φραγκοσυκιάς και έχουν χρώμα συνήθως κίτρινο-πράσινο, με έντονο χαρακτηριστικό άρωμα και ελαφρά γλυκιά γεύση.
Τα φραγκόσυκα έχουν μεγάλη θρεπτική αξία εξαιτίας των μακροθρεπτικών συστατικών που περιέχουν. Ενάμιση περίπου φρούτο (150 γρ.), περιέχει 10 γραμμάρια υδατάνθρακες και 5,4 γραμμάρια φυτικές ίνες, 1 γραμμάριο πρωτεΐνης και λιγότερο από ένα γραμμάριο λίπους.
Μια μερίδα φραγκόσυκο 150 γραμμαρίων παρέχει το 14% και 21% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε φυτικές ίνες στους άντρες και τις γυναίκες αντίστοιχα. Επίσης, κάθε μερίδα φραγκόσυκου 150 γραμμαρίων παρέχει μικρές ποσότητες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σημαντικές ποσότητες σε βιταμίνη C (35% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης).
Έχει εντυπωσιακά μεγάλη περιεκτικότητα σε χαλκό, κάλιο, ασβέστιο και ειδικά μαγνήσιο. Από την διατροφική ανάλυση φαίνεται ότι τα φραγκόσυκα είναι: χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά, δεν έχουν χοληστερόλη και ζάχαρη ενώ η περιεκτικότητα σε νάτριο είναι πολύ χαμηλή. Επιπλέον, έχουν υψηλά επίπεδα φλαβονοειδών, πολυφαινολών και αντιοξειδωτικών που δρουν προστατευτικά ενάντια στον καρκίνο αλλά και σε διάφορους ιστούς και όργανα, όπως στις αρτηρίες, τα νεύρα, στους οφθαλμούς και τις αρθρώσεις. Το φραγκόσυκο εξαιτίας των φυτικών ινών και της πηκτίνης που περιέχει μπορεί να μειώσει τη γλυκόζη του αίματος μειώνοντας την απορρόφηση του σακχάρου στο στομάχι και στο έντερο.
Χρησιμοποιείται για την θεραπεία της υπερλιπιδαιμίας και της χοληστερόλης. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι η κατανάλωση φραγκόσυκου καθημερινά για 4 εβδομάδες, μειώνει τη συνολική χοληστερίνη, τη χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (LDL ή «κακή») χοληστερόλη και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων σε άτομα με υψηλή χοληστερόλη. Το φραγκόσυκο έχει την ιδιότητα τρώγοντάς το πριν από την κατανάλωση αλκοόλ να μειώνει μερικά συμπτώματα του όπως ναυτία, ανορεξία, και ξηροστομία. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να μειώνει άλλα συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ζάλη και διάρροια. Δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά.
Το χαρακτηριστικό των φραγκόσυκων είναι τα μεγάλα αγκάθια που υπάρχουν στα φύλλα του φυτού και τα μικρά σχεδόν διαφανή αγκάθια που φέρουν τα φρούτα στο φλοιό τους. Χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή τόσο για να τα μαζέψουμε όσο και για να τα καθαρίσουμε και να τα φάμε. Επιλέξτε φραγκόσυκα με ζωηρά χρώματα, που να είναι ελαφρώς μαλακά πιέζοντας τα, ενώ αποφύγετε τα φραγκόσυκα με σημάδια ή που είναι ζαρωμένα. Μπορείτε να τα προσθέσετε σε φρουτοσαλάτα ή σε γλυκά και γίνονται νόστιμη μαρμελάδα μόνα τους ή συνδυασμένα με πορτοκάλια. Προσφέρουν επίσης καλή ποιότητα ρακί.