Η επίδραση των trans λιπαρών στη μνήμη

Τα trans είναι τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που δημιουργούνται με βιομηχανική επεξεργασία προσθήκης υδρογόνου στα φυτικά έλαια ώστε να αποκτήσουν στερεά ή πιο παχύρρευστη μορφή και να αυξηθεί η διάρκεια ζωής τους στο ράφι. Ονομάζονται και μερικώς υδρογονωμένα έλαια. Έχουν ενοχοποιηθεί εδώ και χρόνια για τη συμβολή τους στις καρδιαγγειακές παθήσεις, την αύξηση της «κακής» χοληστερόλης, την παχυσαρκία ακόμη και την κατάθλιψη.

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανακοίνωσε τον περασμένο Ιούνιο νέους κανονισμούς σύμφωνα με τους οποίους καθιστά υποχρεωτική για τις επιχειρήσεις τροφίμων την αφαίρεση των trans λιπαρών από τα τρόφιμα που παράγουν στα επόμενα τρία χρόνια.

Μια νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της California που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLoS ONE, έδειξε ότι η κατανάλωσή τους μπορεί να επιφέρει βλάβες και στη μνήμη και μάλιστα σε ανθρώπους νεαρής ηλικίας. Στη νέα μελέτη συμμετείχαν 1.018 υγιείς άνδρες και γυναίκες 20 έως 85 οι οποίοι συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με το τι συνήθως έτρωγαν. Οι ερευνητές κατέγραψαν τα τρόφιμα που κατανάλωναν και έδωσαν στους συμμετέχοντες ένα τεστ μνήμης με 104 λέξεις που έπρεπε να θυμούνται. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στους άνδρες ηλικίας 45 ετών και κάτω, επειδή ο αριθμός των γυναικών στη μελέτη της ίδιας ηλικιακής ομάδας ήταν πάρα πολύ μικρός για να εξαχθούν συμπεράσματα. Κατά μέσο όρο, οι άνδρες ηλικίας 45 και κάτω ήταν σε θέση να θυμηθούν 86 λέξεις, αλλά με κάθε επιπλέον γραμμάριο trans λιπαρών που κατανάλωναν καθημερινά, η απόδοση της μνήμης τους μειώθηκε κατά 0,76 λέξεις. 

Διαβάστε: 
Ο πόλεμος των... λιπαρών: Η επιστροφή των ακόρεστων

"Αυτό είναι ένα αρκετά σημαντικό αποτέλεσμα", είπε η  επικεφαλής της έρευνας Dr. Beatrice Golomb. Ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο τα trans λιπαρά μπορούν να επηρεάσουν τη μνήμη, δεν είναι σαφής. «Ενώ τα τρανς λιπαρά οξέα αυξάνουν τη διάρκεια ζωής των τροφίμων, μειώνουν τον χρόνο ζωής των ανθρώπων», τόνισε η Dr Golomb και εξηγεί: «Εκτός από τη φλεγμονή που προκαλούν στον οργανισμό τα trans λιπαρά, ίσως εμποδίζουν και την παραγωγή των ω-3 λιπαρών οξέων από τον οργανισμό, τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εγκεφαλική λειτουργία. Και αυτό δεν αποκλείεται να συντελεί τελικά σε επιδείνωση της μνήμης». Και προσθέτει: «Τα trans λιπαρά συνδέονται πιο έντονα με χειρότερη μνήμη στους άνδρες κατά τη διάρκεια των πιο παραγωγικών τους χρόνων. Η κατανάλωση αυτών των ουσιών έχει αποδειχθεί σε προηγούμενες έρευνες ότι έχει αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά και τη διάθεση, δύο ακόμη πυλώνες της λειτουργίας του εγκεφάλου. Ωστόσο, απ’ όσο γνωρίζουμε δεν είχε αποδειχθεί κάποια σχέση με τη μνήμη ή τη γνωστική λειτουργία».

Πρόσφατες διατροφικές έρευνες δείχνουν πως τις τελευταίες δεκαετίες στις περισσότερες χώρες η πρόσληψη trans λιπαρών οξέων μειώνεται σταδιακά αλλά ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται και στην σήμανση των προϊόντων καθώς, μπορεί να περιέχονται κάτω από την αναγραφή συστατικών όπως «μερικώς υδρογονωμένα» ή ακόμη και σε αυτά με την ένδειξη "0 γραμμάρια trans λιπαρά."