Φυτική διατροφή: Δεν είναι όλες οι δίαιτες εξίσου υγιεινές...

Ο όρος φυτική διατροφή στην πραγματικότητα σημαίνει μια δίαιτα που δίνει έμφαση σε τρόφιμα από λαχανικά, φρούτα, σπόρους, ξηρούς καρπούς που δεν απαγορεύει απαραίτητα μη φυτικά τρόφιμα. Τα αποτελέσματα των μελετών σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία από τη φυτική διατροφή ποικίλουν ευρέως, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο καθορίστηκαν ορισμένες δίαιτες. Κάποιοι επικεντρώθηκαν στις χορτοφαγικές ή vegan διατροφικές συνήθειες, ενώ άλλοι συμπεριλάμβαναν κάποια τρόφιμα από ζώα. Ειδικότερα, οι μελέτες  αυτές τείνουν να αντιμετωπίζουν εξίσου όλες τις φυτικές τροφές, παρόλο που τρώγοντας ορισμένα τρόφιμα από φυτά, όπως ραφιναρισμένα δημητριακά και ζαχαρούχα ποτά, υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη ή καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μας ενδιέφερε να δούμε τα αποτελέσματα μιας πρόσφατα δημοσιευμένης μελέτης που πραγματοποίησαν ερευνητές στο Harvard. Με επικεφαλής τον Ambika Satija, η ομάδα ταξινόμησε τις δίαιτες περίπου 210.000 νοσοκόμων και άλλων επαγγελματιών υγείας με βάση τις απαντήσεις τους σε ερωτηματολόγια συχνότητας τροφίμων κάθε δύο χρόνια. Από τα στοιχεία αυτά, οι ερευνητές καθόρισαν δύο εκδοχές, μίας γενικής διατροφής βασισμένης σε φυτά, η οποία δίνει έμφαση στην κατανάλωση όλων των φυτικών τροφών και μειώνει την πρόσληψη ζωικών.Και μια ανθυγιεινή φυτική διατροφή που δίνει έμφαση στην πρόσληψη λιγότερο υγιεινών φυτικών τροφών.

Εκτός από τις λεπτομερείς επιλογές των τροφίμων, οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατέγραψαν επίσης τις επιλογές τρόπου ζωής, συμπεριφορές υγείας καθώς και το ιατρικό τους ιστορικό.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 8.631 συμμετέχοντες ανέπτυξαν στεφανιαία καρδιακή νόσο. Εκείνοι που ακολούθησαν μια γενική φυτική διατροφή ήταν ελαφρώς λιγότερο πιθανό (μείωση κατά 8%) για να έχουν αναπτύξει στεφανιαία καρδιακή νόσο από εκείνους που δεν το έκαναν. Συγκεκριμένα εκείνοι που ακολούθησαν μια υγιεινή φυτική διατροφή είχαν 25% χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, ενώ εκείνοι που ακολούθησαν μια ανθυγιεινή διατροφή με βάση φυτά είχαν ένα σημαντικό ποσοστό κινδύνου κατά 32%.

Η μελέτη αυτή όμως ως παρατηρητική μελέτη δεν είναι απόλυτα σωστή μιας και τα δεδομένα σχετικά με τη διατροφή προέρχονταν από αυτοαναφορές, οι οποίες δεν είναι πάντα ακριβείς στη μέτρηση της διατροφής ενός ατόμου. Το βασικό συμπέρασμα που συνάγεται ωστόσο είναι ότι μια διατροφή που βασίζεται κυρίως σε φυτά μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων.

Μια φυτική διατροφή είναι καλή για τη μακροπρόθεσμη υγεία, όμως δεν είναι όλες οι φυτικές τροφές εξίσου υγιεινές.

Το είδος που αξίζει να επισημανθεί στις διατροφικές συστάσεις είναι πλούσιο σε φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ακόρεστα λίπη και περιέχει ελάχιστες ζωικές πρωτεΐνες, εξευγενισμένους υδατάνθρακες και επιβλαβή κορεσμένα λιπαρά.Στην πράξη, αυτό μεταφράζεται στην κατανάλωση κυρίως λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως, όσπριων και προϊόντων σόγιας στις φυσικές τους μορφές. Επαρκή "καλά λιπαρά", όπως αυτά που υπάρχουν στα ψάρια ή στους σπόρους λινάρι, τους ξηρούς καρπούς και άλλους σπόρους. Λίγοι απλοί και εκλεπτυσμένοι υδατάνθρακες. Και λίγο ή καθόλου κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρι, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα.Σημαντικό ρόλο πάντα παίζει και η ποιότητα σε σχέση με την ποσότητα. 

Όσοι παρακινηθείτε από το παρόν άρθρο για να ακολουθήσετε μία τέτοιου είδους διατροφή καλό είναι να αποφύγετε  τις υπερβολές. 

Όπως κάποια σωματική δραστηριότητα είναι καλύτερη από καμία, έτσι είναι και η διατροφή. Για όσους ακολουθούν μια παραδοσιακή διατροφή με κρέας καλό είναι να ξεκινήσετε με αργά και σταθερά βήματα αντί να προβείτε σε υπερβολές. 

Δοκιμάστε το παιχνίδι εξάλειψης: Κόψτε το κόκκινο κρέας από τη διατροφή σας και στη συνέχεια, μετά από μερικές εβδομάδες, εξαλείψτε άλλους τύπους κρέατος. Και στη συνέχεια κάνετε το ίδιο με τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά. Ή δοκιμάστε την προσέγγιση Meatless Monday - μην τρώτε κρέας τη Δευτέρα - στη συνέχεια προσθέτετε σταδιακά περισσότερες ημέρες χωρίς κρέας κάθε εβδομάδα. Ανεξάρτητα από την προσέγγιση που ακολουθείτε για να κόψετε τα τρόφιμα, προσπαθήστε να προσθέσετε μία ή περισσότερες νέες φυτικές συνταγές στο πιάτο σας κάθε εβδομάδα.

Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτά που θα κερδίσετε είναι πολύ περισσότερα από αυτά που θα δώσετε.

Γιώργος Μουλάς