Πόσο επικίνδυνα είναι τελικά τα ενεργειακά ποτά;

Η κατανάλωση 946 ml ενεργειακού ποτού σχετίζεται με δυνητικά επιβλαβείς αλλαγές στην αρτηριακή πίεση και την καρδιακή λειτουργία, οι οποίες είναι μεγαλύτερες από αυτές που παρατηρούνται μόνο με την καφεΐνη, σύμφωνα με μελέτες. Κυκλοφορούν περισσότερα από 500 τέτοια προϊόντα στην αγορά και η αυξημένη δημοτικότητά τους συνοδεύεται από σημαντική αύξηση επισκέψεων λόγω έκτακτης ανάγκης σε νοσοκομεία αλλά, δυστυχώς, και θανάτων που σχετίζονται με την κατανάλωσή τους. Οι εταιρίες παραγωγής αλλά και οι οπαδοί των προϊόντων αυτών ισχυρίζονται ότι είναι εξίσου ασφαλή με την καφεΐνη, αλλά τα αποδεικτικά στοιχεία είναι λίγα. Επιπλέον πολλά έχουν γραφεί για τους κινδύνους που ενέχει η κατανάλωσή τους εξαιτίας όχι μόνο της πληθώρας των προϊόντων τόνωσης της ενέργειας στην αγορά αλλά και της ευκολίας πρόσβασης σε αυτά από ανηλίκους.

Ενώ τα περισσότερα ενεργειακά ποτά δεν έχουν τόσο πολλή καφεΐνη όσο ο καφές από γνωστές αλυσίδες, είναι πολύ γλυκά και εύκολα στη χρήση τους, γεγονός που προσελκύει περισσότερο τα νεότερα άτομα και γι’ αυτό παρατηρούνται αυξημένα περιστατικά σε νέους 18 ετών και νεότερους που παρουσίασαν επικίνδυνες παρενέργειες από την ταυτόχρονη κατανάλωση πολλών ενεργειακών ποτών. Τα περισσότερα τέτοια ροφήματα περιέχουν συνήθως μεγάλες ποσότητες καφεΐνης, προστιθέμενα σάκχαρα, κάποιες βιταμίνες, και επιτρεπόμενα διεγερτικά, όπως η γκουαράνα (φυτό του Αμαζονίου), η ταυρίνη (αμινοξύ που βρίσκεται φυσικά στο κρέας και τα ψάρια) και η L-καρνιτίνη (ουσία στον οργανισμό που συμβάλλει στην μετατροπή του λίπους σε ενέργεια). Η ανησυχία που εκφράζουν οι ειδικοί είναι ότι αυτές οι βιταμίνες, τα αμινοξέα και τα βότανα είναι συχνά σε υψηλότερες συγκεντρώσεις από ό,τι όταν βρίσκονται φυσικά σε τρόφιμα ή φυτά και όταν συνδυάζονται ειδικά με την καφεΐνη, μπορεί να έχουν πολύ έντονη δράση. Για ορισμένες ομάδες όπως τα άτομα κάτω των 18, οι έγκυες γυναίκες και όσοι έχουν ευαισθησία στην καφεΐνη ή όσοι παίρνουν κάποια φάρμακα, η ενισχυμένη αυτή δράση μπορεί να είναι δυνητικά επικίνδυνη.

Παρακάτω αναφέρουμε πώς ορισμένα τμήματα του οργανισμού μας μπορεί να επηρεαστούν μετά από μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη ποσότητα ενεργειακών ποτών, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Αρτηρίες της καρδιάς

Αφού πιείτε ένα ενεργειακό ποτό, μπορεί να παρατηρήσετε αύξηση των καρδιακών παλμών. Μια καρδιά που χτυπάει γρήγορα μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για την υγεία, καθώς τα ενεργειακά ποτά όχι μόνο έχουν αποδειχθεί ότι αυξάνουν τα επίπεδα άγχους αλλά παράλληλα, αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση και κάνουν το αίμα λίγο πιο πυκνό. Οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τα ενεργειακά ποτά στην καρδιά και στο καρδιαγγειακό σύστημα θα μπορούσαν να οφείλονται στον τρόπο αλληλεπίδρασης της καφεΐνης με άλλα συστατικά, όπως η ταυρίνη, αναφέρουν οι επιστήμονες. Η ταυρίνη, ένα κοινό αμινοξύ, μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα του νερού και των μετάλλων στο αίμα. Κομμάτια γκουαράνας από τον Αμαζόνιο, προστίθενται συνήθως σε ενεργειακά ποτά και περιέχουν ήδη καφεΐνη, η οποία μπορεί να αυξήσει την συνολική ποσότητα καφεΐνης του ροφήματος. Η πιθανή αλληλεπίδραση της καφεΐνης με τα άλλα συστατικά στα ενεργειακά ποτά μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των αρτηριών σας αναστέλλοντας τη σωστή διόγκωσή τους, ειδικά κατά τη διάρκεια της άσκησης. Τα αιμοφόρα αγγεία κατά τη διάρκεια της άσκησης πρέπει να μεγαλώνουν, να διαστέλλονται και να μεγαλώνουν, έτσι ώστε η ροή του αίματος να φτάνει στην καρδιά. Οι μεγάλες ποσότητες καφεΐνης, ωστόσο, μπορεί να επηρεάσουν όχι μόνο το σώμα αλλά και τον εγκέφαλο.

Ενεργειακά ποτά και εγκέφαλος

Ανάλογα με τον αριθμό των ενεργειακών ποτών που καταναλώνετε, δόσεις καφεΐνης ίσες ή μεγαλύτερες από 200 mg συσχετίζονται ακόμη και με δηλητηρίαση από καφεΐνη, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες κατά τις οποίες παρατηρήθηκαν συμπτώματα άγχους, αϋπνίας, γαστρεντερικού ερεθισμού, συσπάσεων και ανησυχίας. Παρόλα αυτά, είναι αναγκαίες περαιτέρω μελέτες. Τώρα που η δημοτικότητα των ενεργειακών ποτών έχει αυξηθεί, ειδικά μεταξύ των εφήβων, πολλοί ανησυχούν για τις επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν στους νέους καταναλωτές.

Πόση «ενέργεια» μπορούν να καταναλώσουν παιδιά και ενήλικες

Οι άφθονες ποσότητες καφεΐνης που τα ενεργειακά ποτά συνήθως περιέχουν είναι η αιτία που η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνέστησε στα παιδιά να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους. Για τους εφήβους, ηλικίας 12 έως 18 ετών, συνιστάται η μη υπέρβαση των 100 mg καφεΐνης την ημέρα. Όσο για τους περισσότερους ενήλικες, μέχρι και 400 mg την ημέρα φαίνεται να είναι ασφαλή, σύμφωνα με την κλινική Mayo.

Φωτεινή Πουρνάρα