Υπάρχει γενετική σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη και την παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία και η κατάθλιψη είναι εξίσου σημαντικά παγκόσμια προβλήματα υγείας. Σύμφωνα με τους συντάκτες μια πρόσφατης έρευνας, κοστίζουν στην παγκόσμια οικονομία τρισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Προηγούμενες μελέτες έχουν παρατηρήσει ότι η κατάθλιψη εμφανίζεται συχνά σε άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Ωστόσο, παρατηρητικές μελέτες δεν μπόρεσαν να αποδείξουν εάν η παχυσαρκία προκαλεί κατάθλιψη, καθώς υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι αντικρουόμενοι παράγοντες που πρέπει να εξεταστούν. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία είναι ένας παράγοντας κινδύνου για μια σειρά νοσημάτων και γι’ αυτό η αντιμετώπιση άλλων προβλημάτων υγείας αυξάνει την πιθανότητα κατάθλιψης και όχι η παχυσαρκία. Ορισμένοι ερευνητές έχουν υποστηρίξει στο παρελθόν ότι η σχέση μπορεί να είναι αντίστροφη: η κατάθλιψη να αποτελεί κίνδυνο για την παχυσαρκία.

Διαβάστε: 
Τo junk food μπορεί να παίξει βασικό ρόλο στο άγχος και την κατάθλιψη

Άλλοι πιστεύουν ότι η κατάθλιψη και η παχυσαρκία επιδεινώνονται η μία από την άλλη. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία μπορεί πιθανά να προκαλεί την εμφάνιση της κατάθλιψης αρχικά, αλλά μόλις εμφανιστούν συμπτώματα κατάθλιψης, μπορεί να χειροτερέψουν την παχυσαρκία, καθιστώντας την άσκηση πιο δύσκολη για το συγκεκριμένο άτομο. Για να κατανοήσουν καλύτερα αυτή την περίπλοκη σχέση, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Exeter στο Ηνωμένο Βασίλειο ένωσαν τις δυνάμεις τους με επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας. Δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Epidemiology. "Η παχυσαρκία και η κατάθλιψη είναι παγκόσμια προβλήματα υγείας που έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις ζωές και είναι δαπανηρές για τις υπηρεσίες υγείας", εξηγεί η επικεφαλής συγγραφέας Dr. Jess Tyrrell. "Εδώ και πολύ καιρό γνωρίζουμε ότι υπάρχει μια σχέση μεταξύ των δύο, όμως δεν είναι σαφές εάν η παχυσαρκία προκαλεί κατάθλιψη ή αντίστροφα, καθώς και το αν η παχυσαρκία από μόνη της ή τα σχετικά προβλήματα υγείας είναι αυτά που μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη".

Η μελέτη χρησιμοποίησε γενετικά και ιατρικά δεδομένα από 48.000 άτομα με κατάθλιψη για να εξετάσει την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της παχυσαρκίας και της κατάθλιψης. Η επιστημονική ομάδα ήθελε να καταλάβει εάν ένας υψηλότερος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης χωρίς την παρουσία άλλων συνθηκών υγείας. Τα στοιχεία πέρασαν πάνω από 290.000 ελέγχους και συγκρίσεις και η συγκεκριμένη έρευνα είναι η μεγαλύτερη για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος μέχρι σήμερα.

Διαβάστε και αυτό:
Ω-3 λιπαρά και κατάθλιψη: Ερευνητές στον… ψυχίατρο!

Συνολικά, όπως αναμενόταν, ένας υψηλότερος ΔΜΣ συνδέθηκε με υψηλότερες πιθανότητες κατάθλιψης. Αυτή η σχέση ήταν ισχυρότερη στις γυναίκες από τους άνδρες, επιβεβαιώνοντας προηγούμενα ευρήματα. Οι γυναίκες με υψηλό ΔΜΣ είχαν 21% μεγαλύτερο κίνδυνο σε σύγκριση με τους άνδρες που είχαν 8%. Διερευνήθηκαν γονίδια που προδιαθέτουν στην παχυσαρκία καθώς και διάφορες μεταβλητές που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικοοικονομικής θέσης, της κατανάλωσης αλκοόλ, του καπνίσματος και της σωματικής δραστηριότητας.

Διαπίστωσαν ότι τα άτομα με ευνοϊκό μεταβολικό προφίλ ήταν εξίσου πιθανό να αναπτύξουν την κατάθλιψη όπως τα άτομα με παχυσαρκία που φέρουν γονίδια τα οποία προδιαθέτουν για την ανάπτυξη μεταβολικών συνθηκών. Αυτή η επίδραση ήταν πιο έντονη στις γυναίκες. Για να ελέγξουν διπλά τα ευρήματά τους, πήραν επίσης δεδομένα από την Ένωση Ψυχιατρικής Γονιδιωματικής. Και η δεύτερη ανάλυση τους επέστρεψε παρόμοια αποτελέσματα, προσθέτοντας περαιτέρω βάρος στα συμπεράσματά τους. Η ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ψυχολογικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας είναι πιθανή αιτία της κατάθλιψης. Αυτό είναι σημαντικό επειδή μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να αναπτύξουν καταλληλότερα τις θεραπείες για τη μείωση της κατάθλιψης, μιας κατάστασης που συχνά δυσκολεύει τους ανθρώπους να διατηρήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής.

Φωτεινή Πουρνάρα