Μια δίαιτα πλούσια σε ψάρια και λαχανικά ενεργοποιεί μια χημική ένωση που προστατεύει την καρδιά

Νέα έρευνα προσθέτει ευρήματα στον κατάλογο των πιθανών καρδιαγγειακών οφελών της μεσογειακής διατροφής, υποδεικνύοντας ότι τα ψάρια και τα λαχανικά προκαλούν την παραγωγή ενός μεταβολίτη που προέρχεται από το έντερο, ο οποίος μειώνει τα σημάδια της υπέρτασης και των ανωμαλιών της καρδιάς σε εργαστηριακούς αρουραίους. Προηγούμενες πρόσφατες μελέτες έχουν τονίσει τα οφέλη για την υγεία από την μεσογειακή διατροφή, η οποία αποτελείται κυρίως από λαχανικά, ψάρια και δημητριακά ολικής αλέσεως και έχουν συνδέσει τη συγκεκριμένη δίαιτα με καλή καρδιαγγειακή υγεία και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Ορισμένες μάλιστα έρευνες έχουν δείξει ότι βοηθά στην προστασία από προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα καρδιακά οφέλη της μεσογειακής διατροφής προκύπτουν από την ποσότητα των μονοακόρεστων λιπών, τα οποία αυξάνουν τα επίπεδα της «καλής» χοληστερόλης και βελτιώνουν τη λειτουργία της.

Τα ευρήματα της νέας μελέτης προστίθενται στον κατάλογο των λόγων για τους οποίους η μεσογειακή διατροφή μπορεί να είναι επωφελής για την καρδιά. Μια ένωση που ονομάζεται Ν-οξείδιο τριμεθυλαμίνης (TMAO) μείωσε την καρδιακή ίνωση ή την πάχυνση της καρδιάς και τα σημάδια καρδιακής ανεπάρκειας σε ποντικούς του εργαστηρίου. Η συγκεκριμένη ένωση είχε προηγουμένως συσχετισθεί με κατανάλωση θαλασσινών και λαχανικών. Ο Tomasz Huć, από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας στην Πολωνία, είναι ο κύριος συγγραφέας της έρευνας η οποία δημοσιεύθηκε στο American Journal of Psychology - Heart and Circulatory Physiology. Τα επίπεδα του TMAO στο αίμα αυξάνονται μετά την κατανάλωση τροφίμων που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αυτή την ένωση, όπως είναι τα ψάρια, τα θαλασσινά και τα λαχανικά. Το ήπαρ παράγει επίσης TMAO με τη βοήθεια βακτηρίων του εντέρου, όπως εξηγούν οι ερευνητές. Ο ρόλος του TMAO στο καρδιαγγειακό σύστημα ήταν μέχρι τώρα ασαφής, με αρκετές μελέτες να έχουν αντιφατικά αποτελέσματα. Μερικές έρευνες έδειχναν μάλιστα ότι το TMAO είναι επιβλαβές καρδιαγγειακό σύστημα, ενώ άλλες ότι έχει προστατευτικά αποτελέσματα σε ζωικά μοντέλα.

Ο Huć και η ομάδα του ανέλαβαν να μελετήσουν τα αποτελέσματα, χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο αρουραίων που είχε προδιάθεση για υπέρταση. Μία ομάδα ποντικών πήρε μια μικρή δόση TMAO, η οποία προστέθηκε στο πόσιμο νερό τους, ενώ μια άλλη ομάδα δεν πήρε συμπληρωματικό TMAO. Η δόση ήταν τόσο υψηλή ώστε να αυξηθεί η ποσότητα του TMAO στο αίμα τέσσερις ή πέντε φορές πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα. Οι αρουραίοι πήραν συμπληρώματα για 12 εβδομάδες ή 56 εβδομάδες και οι ερευνητές συνέκριναν αυτές τις ομάδες με μια ομάδα ελέγχου δεν είχε γενετική προδιάθεση να αναπτύξει υψηλή αρτηριακή πίεση. Μεταξύ της 7ης και της 16ης εβδομάδας, οι ερευνητές μέτρησαν την πίεση του αίματος και την τελική διαστολική πίεση της αριστερής κοιλίας των ζώων. Χρησιμοποίησαν επίσης ηχοκαρδιογραφικά μηχανήματα για να αξιολογήσουν τη δομή και τη λειτουργία των καρδιών των ζώων και ηλεκτροκαρδιογραφήματα για να παρακολουθήσουν τους καρδιακούς παλμούς τους. Επειδή οι προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων TMAO και της λειτουργίας των νεφρών, οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τους αρουραίους για σημάδια νεφρικής βλάβης.

Πώς το TMAO προστατεύει την καρδιά

Η δοσολογία του TMAO δεν φάνηκε να επηρεάζει την ανάπτυξη υπέρτασης σε τρωκτικά με προδιάθεση στην πάθηση. Στην πραγματικότητα, η κατάσταση της καρδιάς των ποντικών βελτιώθηκε, ακόμα και μετά τη λήψη συμπληρώματος TMAO για 56 εβδομάδες. Ο Huć και οι συνάδελφοί του εξηγούν: "Η μελέτη μας παρέχει νέα στοιχεία για πιθανή ευεργετική επίδραση μίας μέτριας αύξησης του πλάσματος TMAO πλάσματος σε μια καρδιά που έχει υπερφορτωθεί με πίεση". Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η πλήρης κατανόηση των επιπτώσεων του TMAO στο καρδιαγγειακό σύστημα απαιτεί περαιτέρω μελέτες. Ωστόσο, ένα άτομο θα μπορούσε να συμπεράνει έμμεσα από αυτά τα ευρήματα ότι μια μεσογειακή διατροφή πλούσια σε ψάρια και λαχανικά μπορεί να ωφελήσει την καρδιά.

Ενώ μερικές παλαιότερες μελέτες δείχνουν ότι ο οργανισμός παράγει το TMAO ως απάντηση στην πρόσληψη βοδινού κρέατος και αυγών και ότι η ένωση έχει βλαπτική επίδραση, ο Huć και η ομάδα του επικεντρώνουν στις αποδείξεις ότι το TMAO παράγεται μετά την κατανάλωση ψαριών, θαλασσινών και λαχανικών. Αναγνωρίζουν ότι "φαίνεται ότι μια πλούσια σε ψάρια και χορτοφαγική διατροφή, η οποία είναι ευεργετική ή τουλάχιστον ουδέτερη για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, συνδέεται με σημαντικά υψηλότερο πλάσμα TMAO από τις πλούσιες σε κόκκινο κρέας και αυγά δίαιτες, οι οποίες θεωρούνται ότι αυξάνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο".

Φωτεινή Πουρνάρα