“Ο κήπος του Nemo”: το πολλά υποσχόμενο υποθαλάσσιο θερμοκήπιο

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι μέχρι το 2050 ο κόσμος θα χρειαστεί 50 % περισσότερα τρόφιμα, ζωοτροφές και βιοκαύσιμα για να στηρίξει τη γεωργία για έναν παγκόσμιο πληθυσμό που προβλέπεται να ανέλθει σε 9,73 δισεκατομμύρια. Καθώς οι παγκόσμιες πρωτοβουλίες επιχειρούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την προβλεπόμενη επισιτιστική κρίση, μια οικογένεια έχει πάρει τα πράγματα στα χέρια της και έχει στραφεί στον ωκεανό για απαντήσεις. Ο Κήπος του Nemo (Orto di Nemo) ξεκίνησε από την ιδέα που είχε ένας χημικός μηχανικός, ο Sergio Gamberini, στις καλοκαιρινές διακοπές του στο Noli, μια πόλη στην ακτή της Λιγουρίας της Ιταλίας. Εμπνευσμένος από την ομορφιά του ωκεανού και το πάθος του για τον φυσικό κόσμο, ο Gamberini είχε ένα όνειρο: να καλλιεργήσει φυτά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.. Μοιράστηκε αυτό το «τρελό» σχέδιο με το γιο του, τον Luca, ο οποίος στήριξε απόλυτα την ιδέα του.

Παρόλο που πατέρας και γιος δεν είναι και δεν υπήρξαν ποτέ αγρότες, έχουν βαθιά κατανόηση και σεβασμό για τον ωκεανό και διατηρούν εδώ και χρόνια την εταιρεία καταδύσεων Ocean Reef Group με βάση τη Γένοβα. Ωστόσο, η έλλειψη γεωργικών γνώσεων δεν τους εμπόδισε. Συγκέντρωσαν μια κεντρική ομάδα και άρχισαν να ερευνούν πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει η έννοια της υποβρύχιας γεωργίας. Ξεκίνησαν την ερευνητική τους φάση στον κόλπο του Noli, τοποθετώντας μικρές, διαφανείς βιοσφαίρες (σε μορφή μπαλονιών) στο πάτωμα των ωκεανών. Στη συνέχεια τα γέμισαν με αέρα, τα στερέωσαν στο βυθό και φύτεψαν σπόρους μέσα σε ειδικές θήκες. Αυτές οι γεμάτες με α αέρα δεξαμενές λειτουργούν ως στεγανά περιβάλλοντα, οπότε όταν το ηλιακό φως διεισδύει, η θερμοκρασία του νερού στο εσωτερικό τους αυξάνεται, καθιστώντας το θερμότερο μέσα στη δεξαμενή από ό,τι είναι το νερό της θάλασσας έξω. Το θαλασσινό νερό επίσης αφαλατώνεται, εξατμίζεται και συμπυκνώνεται στην οροφή της δεξαμενής και, στη συνέχεια, στάζει προς τα κάτω και ποτίζει τα φυτά με τη μορφή γλυκού νερού. Στις αρχικές δοκιμές παρήγαγαν βασιλικό, ο οποίος, όταν δοκιμάστηκε από το CeRSAA, ένα ιταλικό κέντρο γεωργικών ερευνών, βρέθηκε ότι έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με τον βασιλικό που καλλιεργείται στην ξηρά. Από το 2012, όταν ξεκίνησε ο Κήπος του Nemo, ο Sergio, ο Luca και η ομάδα τους εισήγαγαν διάφορα τεχνικά στοιχεία στο σχεδιασμό τους, συγκέντρωσαν άπειρα δεδομένα και πειραματίστηκαν με τα σχήματα, τα μεγέθη και τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις βιοσφαίρες. Έχουν ξεκινήσει να αναπτύσσουν μια μεγάλη ποικιλία από πάνω από 30 βότανα, σαλάτες, λαχανικά και λουλούδια και παρατήρησαν ότι, ακόμα και όταν οι καλλιέργειες τους δεν ευδοκιμούσαν όπως θα ήθελαν, σίγουρα αυξάνονταν με γρηγορότερους ρυθμούς κάτω από το νερό από ό,τι στη γη.

Ενθουσιασμένοι από τα ευρήματά τους και πρόθυμοι να κάνουν περισσότερα, ο Όμιλος Ocean Reef ξεκίνησε μια εκστρατεία χρηματοδότησης το 2015 ώστε να βοηθήσει στην άντληση κεφαλαίων για περισσότερη έρευνα. Συγκέντρωσαν πάνω από 30.000 δολάρια Αμερικής, τα οποία συνέβαλαν στην επέκταση του Nemo's Garden,. Σήμερα αποτελείται από πέντε διαφανείς βιοσφαίρες χωρητικότητας 2.000 λίτρων, που κυλούν σε βάθη μεταξύ έξι και δέκα μέτρων και είναι αγκυροβολημένες στον πάτο της θάλασσας με αλυσίδες. Δύτες φροντίζουν αυτά τα μίνι υποβρύχια αγροκτήματα και όλα παρακολουθούνται και εποπτεύονται από έναν πύργο 3,5 μέτρων που τροφοδοτείται από πράσινη ενέργεια. Η αειφορία αποτελεί κεντρικό μοχλό αυτού του έργου και ο Κήπος του Nemo είναι φιλικός προς το περιβάλλον και δεν βλάπτει το οικοσύστημα του ωκεανού.

Ο τελικός στόχος του Sergio και του Luca είναι να κάνουν την υποβρύχια καλλιέργεια μια οικονομικά βιώσιμη, μακροπρόθεσμα εναλλακτική μορφή γεωργίας, παρόλο που αναγνωρίζουν ότι αυτό μπορεί να μην είναι εύκολο. Ανεξαρτήτως από αυτό, ελπίζουν ότι η έρευνα που έχει αποκτηθεί μέσω του συγκεκριμένου έργου θα συνεχίσει να έχει θετικές εφαρμογές για το μέλλον. Η επιτυχία του κήπου του Nemo έχει δυνατότητες για τις αναπτυσσόμενες χώρες, δήλωσε ο Luca. Σε περιοχές όπου η ξηρασία ή οι φυσικές συνθήκες καθιστούν αδύνατη τη γεωργία, η ανάπτυξη βιοσφαιρών μπορεί να είναι σωτήρια. Η ομάδα σχεδιάζει να αναπτύξει μια μικρότερη έκδοση του υποβρύχιου κήπου τους ως ενυδρείο που οι άνθρωποι θα μπορούν να πειραματιστούν στα σπίτια τους. Μια απροσδόκητη «παρενέργεια» των βιοσφαιρών αυτών είναι ότι έχουν γίνει ένας δημοφιλής προορισμός θαλάσσιας ζωής. Τα χταπόδια και οι απειλούμενοι ιππόκαμποι τις έχουν χρησιμοποιήσει ως καταφύγιο. "Προσπαθώ να κάνω κάτι που είναι λίγο διαφορετικό και να δείξω την ομορφιά του ωκεανού", δήλωσε ο Gamberini. «Ελπίζω να κάνω κάτι για τους νέους και να εμπνεύσω νέα όνειρα».

Φωτεινή Πουρνάρα

Πηγή: nemosgarden.com