Στο μέλλον, τα φυτά εσωτερικού χώρου θα μπορούν να μας προειδοποιούν για πιθανούς κινδύνους για την υγεία
Ακούγεται τόσο φουτουριστικό, αλλά οι επιστήμονες έχουν μεγαλεπήβολα σχέδια για τα ταπεινά φυτά εσωτερικού χώρου. Θέλουν να φέρουν τις ιδέες τους από το εργαστήριο στα σπίτια, τα σχολεία, τα νοσοκομεία και τα γραφεία μας και να τα μετατρέψουν σε οθόνες που θα παρακολουθούν την υγεία των χώρων.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Γεωργίας του Πανεπιστημίου του Tennessee παρουσίασαν μια ιδέα που συνδυάζει την αισθητικά ευχάριστη εικόνα των φυτών με την λειτουργία τους ως συστήματα συναγερμού για την υγεία μέσα στο σπίτι. Ταίριαξαν αποτελεσματικά δύο φαινομενικά άσχετους επιστημονικούς κλάδους, την επιστήμη των φυτών με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Τα γενετικά τροποποιημένα φυτά εσωτερικού χώρου θα μπορούσαν να ανιχνεύσουν ιούς, όπως τον ιό της γρίπης, τις οσμές και άλλες πτητικές οργανικές ενώσεις που έχουν τη δυνατότητα να εισπνεύσουν μέσω των φύλλων τους.
Η ιδέα των φυτών που λειτουργούν ως βιοαισθητήρες δεν είναι καινούργια. Μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Neal Stewart, καθηγητή φυτικών επιστημών στο UT Herbert College of Agriculture του Tennessee, έχει βάλει σκοπό να μετατρέψει τα φυτά σε συστήματα προειδοποίησης που θα μπορούσαν να υποδείξουν πότε συμβαίνει κάτι ανθυγιεινό στο σπίτι ή στο γραφείο μας. Η Rana Abudayyeh, βοηθός καθηγήτρια στο UT College of Architecture and Design και μία από τους συγγραφείς του άρθρου, ήταν υπεύθυνη για την αρχιτεκτονική πλευρά της μελέτης.
Σε μια προοπτική αναπαράσταση που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science, η επιστημονική ομάδα διερευνά τις μελλοντικές δυνατότητες των φυτών εσωτερικού χώρου. Επικεντρώνουν το πεδίο ενδιαφέροντός τους στη συνθετική βιολογία, έναν τομέα αφιερωμένο στο σχεδιασμό και την κατασκευή νέων βιολογικών συστημάτων. Ο Stewart ήταν επικεφαλής ή έλαβε μέρος σε αρκετές μελέτες που αφορούν τη μηχανική των φυτών ως αντίδραση σε ορισμένες συνθήκες, όπως η παρουσία υπερβολικού ή πολύ λίγου αζώτου. Αυτά τα φυτά "λάμπουν" όταν παρατηρούνται με ειδικά σχεδιασμένα φίλτρα. Ο στόχος του είναι να εμπορευματοποιήσει αυτές τις τεχνολογίες, οι οποίες θα επιτρέψουν στους αγρότες να προσαρμόσουν ανάλογα κάποιες από τις καλλιέργειές τους.
Η νέα προσέγγιση παρέχει μια νέα αντίληψη της εφαρμογής της συνθετικής βιολογίας στα φυτά εσωτερικού χώρου πέρα από αισθητικούς λόγους. "Τα φυτά εσωτερικού χώρου είναι πανταχού παρόντα στο περιβάλλον μας", αναφέρει ο Stewart. "Μέσα από τα εργαλεία της συνθετικής βιολογίας, είναι δυνατόν να σχεδιάσουμε φυτά εσωτερικού χώρου που μπορούν να λειτουργήσουν ως αρχιτεκτονικά στοιχεία σχεδιασμού που είναι ευχάριστα για τις αισθήσεις μας και λειτουργούν ως πρώιμοι αισθητήρες περιβαλλοντικών παραγόντων που θα μπορούσαν να βλάψουν την υγεία μας, όπως η μούχλα ή οι υψηλές συγκεντρώσεις πτητικών οργανικών ενώσεων."
Οι βιοαισθητήρες των φυτών θα μπορούσαν να σχεδιαστούν ώστε να αντιδρούν σε επιβλαβείς παράγοντες με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν σταδιακά να αλλάζουν το χρώμα του φυλλώματος τους ή να χρησιμοποιήσουν φθορισμό ως βιοδείκτη. Οι ερευνητές καθοδηγούνται επίσης από αρχές βιοφιλικού σχεδιασμού, οι οποίες ενσωματώνουν το φυσικό περιβάλλον, το φυσικό φως, τη βλάστηση και άλλες εμπειρίες από το φυσικό κόσμο στο σύγχρονο κτιριακό περιβάλλον. "Ο βιοφιλικός σχεδιασμός βασίζεται στην έμφυτη σχέση μας με τη φύση, με τρόπο που η ενσωμάτωση των βιοφιλικών στοιχείων στους εσωτερικούς χώρους θα μπορούσε να έχει θετικές συνέπειες χωρικά αλλά και εμπειρικά", δήλωσε η Abudayyeh.
Για την ύπαρξη αποτελεσματικών εσωτερικών βιοαισθητήρων που θα χρησιμεύουν ως περιβαλλοντικές οθόνες, το ιδανικό αρχιτεκτονικό στοιχείο σχεδιασμού θα ήταν ένας "τοίχος από φυτά" ή ένας κάθετος κήπος. Με αυτό τον τρόπο, μπορεί κανείς να έχει πολλά φυτά ακόμη και σε μικρά κτίρια και δεν χρειάζεται να θυσιάσει χώρο στο δάπεδο. Οι τοίχοι από φυτά είναι ολοένα και πιο δημοφιλείς λόγω της αισθητικής αλλά και του καθαρού αέρα που προσφέρουν και εκπληρώνουν την εσωτερική μας ανάγκη να έχουμε επαφή με τη φύση ακόμα και μέσα σε εσωτερικούς χώρους. Θα δούμε όλο και περισσότερα παραδείγματα μιας τέτοιας συνεργατικής έρευνας, καθώς ανοίγει νέες δυνατότητες και επιτρέπει στους επιστήμονες να ξεκινήσουν να σκέφτονται έξω από το κουτί. Τελικά, τα δυνητικά οφέλη για την κοινωνία είναι τεράστια.
Φωτεινή Πουρνάρα
Πηγή: archdesign.utk.edu/