Κοινό θρεπτικό συστατικό σε τρόφιμα συνδέεται με κίνδυνο καρδιακής προσβολής

Μια ομάδα ερευνητών από το νοσοκομείο Cleveland Clinic στο Ohio των ΗΠΑ με επικεφαλής τον Dr Stanley Hazen, μελέτησε τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης κρέατος και καρδιακής νόσου και βρήκε ότι αυτή η συγκεκριμένη θρεπτική ουσία, που ονομάζεται χολίνη, μπορεί να τροφοδοτήσει τα βακτήρια του εντέρου και να δημιουργήσει ένα παραπροϊόν το οποίο καθιστά το αίμα κολλώδες και επιρρεπές στην πήξη. Αυτή η υπερβολική πήξη του αίματος συμβάλλει σε κάποια χρονική στιγμή σε καρδιακή νόσο, περιορίζοντας ή εμποδίζοντας τη ροή του αίματος και στη συνέχεια οδηγώντας σε εμφράγματα του μυοκαρδίου και αγγειακά εγκεφαλικά επισόδεια.

Τι είναι η χολίνη και πώς επηρεάζει την υγεία

Η χολίνη είναι μια βασική θρεπτική ουσία που μοιάζει με βιταμίνη, η οποία, όπως και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, διατηρώντας ενεργό το μεταβολισμό.  Ρυθμίζει επίσης τη λειτουργία του ήπατος και των νεύρων, απενεργοποιεί τα γονίδια που είναι υπεύθυνα για την συσσώρευση σπλαχνικού λίπους και επηρεάζει την κίνηση των μυών, τα επίπεδα ενέργειας και τη διαδικασία εξάλειψης της LDL ή «κακής» χοληστερόλης. Όταν χολίνη περνάει μέσα από τη διαδικασία της πέψης από τη βακτηριακή χλωρίδα στην εντερική οδό, παράγει μια ένωση που ονομάζεται Ν-οξείδιο τριμεθυλαμίνης ( trimethylamine N-oxide -TMAO),  η οποία, όπως ανακάλυψαν οι ερευνητές της Cleveland Clinic, προκαλεί υπερβολική πήξη του αίματος.

Όσο και αν φαίνεται παράδοξο, η έλλειψη χολίνης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις, όπως και η υπερβολική χολίνη. Οι κύριες πηγές τροφίμων που περιέχουν χολίνη σε αφθονία είναι οι κρόκοι αυγών, το συκώτι, το κόκκινο κρέας, τα φυστίκια και τα φύτρα του σιταριού. Ένα μεγάλο αυγό δίνει περίπου 125 χιλιοστόγραμμα χολίνης, λίγο πάνω από το 1/3 της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης για τις γυναίκες. Για τους άνδρες, η επαρκής πρόσληψη χολίνης από όλες τις διαιτητικές πηγές είναι 550 χιλιοστογραμμάρια την ημέρα.  Η χολίνη δεν είναι η μόνη θρεπτική ουσία που έχει την ένωση TMAO ως υποπροϊόν. Η λεκιθίνη και η καρνιτίνη παράγουν επίσης αυτόν τον τύπο οξειδίου μέσω της βακτηριακής πέψης. Και τα τρία θρεπτικά συστατικά είναι ιδιαίτερα άφθονα στο κόκκινο κρέας, τα επεξεργασμένα κρέατα και το συκώτι.  Ο ρόλος των βακτηρίων του εντέρου στην πέψη και τον μεταβολισμό των τροφίμων έχει τεκμηριωθεί επαρκώς σε μελέτες, οι οποίες υποδηλώνουν ότι η εντερική χλωρίδα έχει ζωτική επίδραση στην υγεία. Αυτά τα βακτήρια προσφέρουν προστασία από ορισμένες λοιμώξεις, παίζουν ρόλο στην παχυσαρκία, μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο καρκίνου και καρδιακών παθήσεων και έχουν ακόμη συνδεθεί με την ψυχική υγεία.

Για να δοκιμάσουν τη θεωρία τους ότι η χολίνη δηλαδή αυξάνει τις πιθανότητες πήξης του αίματος, οι ερευνητές επινόησαν ένα πείραμα που περιέλαβε 18 εθελοντές. Οκτώ από τους συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν χορτοφάγοι ή vegan, ενώ οι άλλοι 10 έτρωγαν τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων του κρέατος, των αυγών και των γαλακτοκομικών. Στο πείραμα, οι ερευνητές χορήγησαν στους εθελοντές 500 χιλιοστόγραμμα χολίνης κάθε μέρα με τη μορφή συμπληρωμάτων. Μετά από ένα μήνα, παρατήρησαν ότι τα επίπεδα TMAO στο αίμα αυξήθηκαν περισσότερο από δέκα φορές τόσο στους vegan / χορτοφάγους όσο και στους άλλους. Τα ίδια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και μετά από δύο μήνες χορήγησης της χολίνης. Οι εξετάσεις έδειξαν επίσης ότι το αίμα των συμμετεχόντων ήταν επίσης πολύ πιθανότερο να σχηματίσει θρόμβους. Η ομάδα του Hazen ανέφερε ότι η vegan  και χορτοφαγική ομάδα είχε πολύ χαμηλότερα επίπεδα χολίνης εξαρχής και ακόμη και μετά τη λήψη των συμπληρωμάτων, τα επίπεδα του TMAO ήταν σε αυτούς πολύ χαμηλότερα.

Μια άλλη ανακάλυψη που πραγματοποίησαν οι επιστήμονες ήταν ότι μια χαμηλή δόση ασπιρίνης - όχι περισσότερο από 81 χιλιοστόγραμμα την ημέρα - μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης των θρόμβων. Παρόλο που η ασπιρίνη δεν απέτρεψε την αύξηση των επιπέδων του TMAO, μείωσε την ικανότητά τους να προωθήσουν το σχηματισμό θρόμβων. "Αυτή είναι η πρώτη μελέτη στον άνθρωπο που αποδεικνύει άμεσα ότι η διατροφική χολίνη αυξάνει ουσιαστικά την παραγωγή TMAO από τα βακτήρια του εντέρου, επηρεάζοντας τη λειτουργία των αιμοπεταλίων", δήλωσε ο Hazen. "Εκτός και αν σας το έχει συστήσει ο γιατρός σας, αποφύγετε τα συμπληρώματα με χολίνη", δήλωσε ο επιστήμονας προσθέτοντας ότι μια μεσογειακή διατροφή ή μια χορτοφαγική αγωγή φαίνεται ότι βοηθούν στη μείωση του TMAO. Τα συμπεράσματα της ομάδας παρουσιάστηκαν στο περιοδικό Circulation.