Το δέρμα μπορεί να απορροφά επιβλαβείς ενώσεις από τον καπνό του BBQ

Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα τεράστιο παγκόσμιο πρόβλημα, αλλά, οι περισσότεροι από εμάς, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να περιορίσουμε την έκθεσή μας στην κακή ποιότητα αέρα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου, θα σταθούμε πρόθυμα δίπλα σε μια συσκευή που εκπέμπει βλαβερές ουσίες: την ταπεινή και πολυαγαπημένη μας ψησταριά. Εξαιρετικά δημοφιλές υπαίθριο «σπορ» στη χώρα μας αλλά και σε όλο τον κόσμο, μαζεύει τριγύρω του- από την εποχή της εφεύρεσης της φωτιάς- φίλους και συγγενείς για να απολαύσουν τα λαχταριστά ψητά εδέσματα.

Οι αναθυμιάσεις και το δέρμα

Παρά τη δημοτικότητά της, η υπαίθρια ψησταριά έχει πολλούς κινδύνους. Το κρέας που ψήνεται σε υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει καρκινογόνες ενώσεις που ονομάζονται πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAH). Μπορείτε να εκτεθείτε σε σημαντικά επίπεδα PAHs απλά αναπνέοντας τις γλυκές αναθυμιάσεις του BBQ. Tα ΡΑΗs είναι μια ομάδα χημικών ουσιών που απαντώνται φυσικά στον άνθρακα, το αργό πετρέλαιο και τη βενζίνη και είναι επίσης παρούσες σε προϊόντα που παράγονται από ορυκτά καύσιμα, όπως η πίσσα, το κρεόζωτο και η άσφαλτος. Τα PAHs μπορούν να απελευθερωθούν όταν ο άνθρακας μετατρέπεται σε φυσικό αέριο. Απελευθερώνονται επίσης στον αέρα κατά την καύση των ορυκτών καυσίμων, των σκουπιδιών ή άλλων οργανικών ουσιών. Οι πυρκαγιές των δασών και τα ηφαίστεια παράγουν φυσικά PAHs. Οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες είναι επίσης παρόντες στον καπνό των τσιγάρων και του καπνού, στον καπνό από καύση ξύλων, στις σόμπες και τα τζάκια, τα ξύλινα προϊόντα που έχουν επεξεργαστεί με κρεόζωτο και σε μερικά τρόφιμα. Το BBQ και το κάπνισμα των τροφών πάνω από μια φωτιά αυξάνει σημαντικά την ποσότητα PAHs. Άλλα τρόφιμα που ενδέχεται να περιέχουν χαμηλά επίπεδα PAH είναι ο καβουρδισμένος καφές, τα ψημένα φιστίκια και τα επεξεργασμένα φυτικά έλαια.

Νέα έρευνα

Ο κίνδυνος των PAHs στα ψητά κρέατα έχει προκαλέσει ανησυχίες από τα τέλη της δεκαετίας του '60, όταν μια σειρά μελετών έδειξε τη σχέση μεταξύ υψηλότερης συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του εντέρου και του στομάχου σε εργαστηριακά ποντίκια που τρέφονταν με μια δίαιτα πλούσια σε ψητά κρέατα.
Μια νέα μελέτη από την Κίνα υποδεικνύει ότι όταν το δέρμα έρχεται σε επαφή με τα PAHs όταν ψήνουμε στο BBQ είναι ακόμη πιο επιβλαβές από το να εισπνέουμε τα απολαυστικά αρώματα του ψησίματος. Ακόμη και τα ρούχα δεν θα μας προστατεύσουν πλήρως. Τα PAHs μπορεί να προκαλέσουν ασθένειες των πνευμόνων και μεταλλάξεις του DNA, ανέφεραν οι ερευνητές. Αν και η κατανάλωση των ψημένων κρεάτων είναι η πιο συνηθισμένη πηγή έκθεσης, κίνδυνο διατρέχουν και όσοι απλά στέκονται κοντά στην ψησταριά και αναπνέουν τις αναθυμιάσεις, σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες.

Για τις ανάγκες της τελευταίας έρευνας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην επιθεώρηση Environmental Science & Technology, μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Eddy Y. Zeng από το Jinan University στο Guangzhou της Κίνας αλλά και συνεργάτες από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, εξέτασαν προσεκτικά την έκθεση του δέρματος σε PAHs από καπνούς και σωματίδια. Η δερματική απορρόφηση των καπνών και ο σχετικός κίνδυνος για την υγεία φαίνεται να έχει παραβλεφθεί σε μεγάλο βαθμό σε προηγούμενες μελέτες, δήλωσαν οι ερευνητές.

20 εθελοντές χωρίστηκαν σε ομάδες σε ένα υπαίθριο BBQ με βάση τα διάφορα επίπεδα έκθεσης σε ψητά τρόφιμα και καπνό. Η πρώτη ομάδα εκτέθηκε σε αναθυμιάσεις, τρόφιμα και επαφή με το δέρμα. Η δεύτερη μόνο σε απλούς καπνούς και επαφή με το δέρμα και εκείνοι της τρίτης ομάδας είχαν μόνο δερματική έκθεση αλλά φορούσαν κουκούλες και μάσκες και ανέπνεαν πεπιεσμένο αέρα καθ 'όλη τη διάρκεια του πειράματος. Δείγματα ούρων αποκάλυψαν ότι η μεγαλύτερη έκθεση σε PAHs προήλθε από την κατανάλωση των ψημένων τροφών, η επαφή με το δέρμα ήταν στη δεύτερη θέση και τελευταία ήταν εκείνη που προήλθε από εισπνοή των αναθυμιάσεων. Τα ρούχα μπορούν να σας βοηθήσουν να προστατευθείτε από τον καπνό, αλλά μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, ανέφεραν οι ερευνητές. Μόλις τα υφάσματα κορεστούν με μολυσμένο καπνό, το δέρμα μπορεί να απορροφήσει υψηλά επίπεδα PAHs. Για να μειώσετε την έκθεσή σας σε αυτές τις τοξικές ενώσεις, οι ερευνητές προτείνουν να πλένετε τα ρούχα αμέσως μετά. Η ερευνητική ομάδα αναγνώρισε κάποιους περιορισμούς στη μελέτη τους, όπως ο μικρός αριθμός συμμετεχόντων που δεν τους επέτρεψε να εξετάσουν παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η χρήση προϊόντων προσωπικής φροντίδας κλπ. Επίσης, ελπίζουν να βελτιώσουν τις μεθόδους συλλογής δειγμάτων αέρα και να συμπεριλάβουν την εξέταση δειγμάτων αίματος σε μελλοντικές έρευνες.

Φωτεινή Πουρνάρα