Δεν είναι όλες οι ντομάτες και οι φράουλες εξίσου αλλεργιογόνες

Οι αλλεργίες ή οι ανεπιθύμητες αντιδράσεις στα τρόφιμα έχουν δυστυχώς αυξητική τάση στα βρέφη, τα παιδιά αλλά και τους ενήλικες. Κάποιες φορές δεν χρειάζεται οπωσδήποτε να καταναλώσετε ένα φαγητό για να προκληθεί αλλεργική αντίδραση. Ακόμη και η εισπνοή  των  αερολυμένων  πρωτεϊνών του φαγητού καθώς μαγειρεύονται και εισέρχονται στον αέρα, φθάνει. Η επιστημονική τεκμηρίωση καταδεικνύει ότι περίπου το 3% έως 4% των ενηλίκων και το 5% των παιδιών είναι αλλεργικοί σε συγκεκριμένα τρόφιμα. Ο επιπολασμός της τροφικής αλλεργίας στην παιδική ηλικία αυξάνεται και μπορεί να επηρεάσει έως και το 15%-20% των βρεφών προκαλώντας προβλήματα ανάπτυξης.

Οι τροφικές αλλεργίες συνήθως εμφανίζονται αμέσως μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου, μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες από την έκθεση. Αυτοί οι τύποι άμεσων αντιδράσεων αλλεργίας στα τρόφιμα προκαλούν απελευθέρωση υπερβολικών πρωτεϊνών Ε ανοσοσφαιρίνης (IgE).  Τα συμπτώματα μιας ανοσολογικής αντίδρασης στις φράουλες ή τις τομάτες μπορούν να επηρεάσουν το δέρμα, να ερεθίσουν τους βλεννογόνους και να προκαλέσουν ρινική καταρροή ή να οδηγήσουν σε κοιλιακό άλγος.

Με σκοπό να ανακαλύψουν ποιες ποικιλίες φράουλας ή ντομάτας περιέχουν τα λιγότερα αλλεργιογόνα, οι ερευνητές του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου εξέτασαν 23 ποικιλίες ντομάτας και 20 ποικιλίες φράουλας και παρατήρησαν ότι οι συγκεντρώσεις αλλεργιογόνων ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των διαφόρων τύπων. Οι φράουλες και οι ντομάτες καταναλώνονται ευρέως σε όλο τον κόσμο.  Σε κάποιους ανθρώπους προκαλούν μια συνηθισμένη τροφική αλλεργία, ειδικά σε όσους παρουσιάζουν επίσης αλλεργία στη γύρη σημύδας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πρωτεΐνες που προκαλούν τις αλλεργικές αντιδράσεις στις φράουλες και τις ντομάτες μοιάζουν πολύ με το κύριο αλλεργιογόνο στη γύρη σημύδας, κάτι που η επιστήμη ορίζει ως «διασταυρούμενη αντιδραστικότητα». Περίπου το 30% των ανθρώπων που αντιδρούν στη γύρη σημύδας θα παρουσιάσουν αλλεργία στις φράουλες. Οι τομάτες (Solanum lycopersicum) και οι φράουλες (Fragaria x ananassa) περιέχουν διάφορες "αλλεργιογόνες πρωτεΐνες" που προκαλούν αυτές τις ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Οι συγκεκριμένες  πρωτεΐνες ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος, το χρώμα, την καλλιέργεια και ακόμη και την ξήρανση σε μεθόδους ψύξης που χρησιμοποιούνται πριν φθάσουν στην κατανάλωση.

Οι ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Dr. Wilfried Schwab ανακάλυψαν ότι η ποικιλία της  φράουλας ή της ντομάτας που τρώμε είναι αυτή που κάνει τη διαφορά όσον αφορά στις αλλεργίες. Οι επιστήμονες μελέτησαν 23 διαφορετικές χρωματιστές ποικιλίες ντομάτας και 20 ποικιλίες φράουλας διαφορετικών μεγεθών και σχημάτων. Ανέλυσαν τον γενετικό παράγοντα για την έκφραση των αλλεργιογόνων πρωτεϊνών μέσα σε αυτά τα τρόφιμα. Οι πρωτεΐνες με την υψηλότερη προαγωγική δράση της αλλεργίας ήταν η πρωτεΐνη "Sola l 4.02" στις ντομάτες και η πρωτεΐνη "Fra 1" στις φράουλες. Η πρόκληση για τους ερευνητές είναι τώρα η καλλιέργεια λαχανικών και φρούτων με λιγότερες, αν όχι καθόλου, από αυτές τις πρωτεΐνες που προκαλούν αλλεργία.

Επιπλέον, εξέτασαν την πιθανή επίδραση βιολογικών και συμβατικών καλλιεργητικών συνθηκών καθώς και διάφορες μεθόδους επεξεργασίας από τον ήλιο, την ξήρανση σε κλίβανο, μέχρι το στέγνωμα με ψύξη. Σκοπός της έρευνας ήταν να βρεθούν οι καλύτερες δυνατές παραλλαγές για τους όσους υποφέρουν από αλλεργίες. Όταν οι ντομάτες και οι φράουλες εκτέθηκαν σε θερμότητα κατά τη διαδικασία ξήρανσης, υπήρχαν λιγότερες αλλεργιογόνες πρωτεΐνες. Ωστόσο, οι συνθήκες ανάπτυξης φαίνεται να είναι αμελητέες στην ανάπτυξη αλλεργιογόνων πρωτεϊνών. Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά PLOS ONE και NUTRIENTS

Φωτεινή Πουρνάρα