Τίλιο, το τέλειο καταπραϋντικό τσάι
Η βοτανοθεραπεία υπάρχει εδώ και αιώνες και παρά την επιτυχία της σύγχρονης ιατρικής, τα φυτά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται συχνά στην κατ΄οίκον θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Το τίλιο, ή φλαμούρι, ή φιλύρα, ή ακόμη και σφεντάμι όπως ίσως το έχετε ακουστά είναι ένα από αυτά που υπόσχετε να ζωντανέψει και να αναζωογονήσει τον οργανισμό μας.
Για όσους ζουν στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική, το πιο πιθανό είναι να έχουν δει τη φιλύρα, αυτό το υπεραιωνόβιο φυλλοβόλο δένδρο που μπορεί να φτάσει και τα 1.000 χρόνια ζωής και να παράξει μέχρι 100 κιλά λουλουδιών. Ιστορικά, το τίλιο που προέρχεται από τα είδη Tilia cordata και Tilia platyphyllos, έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ποικίλων παθήσεων όπως είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, η ημικρανία, οι πεπτικές διαταραχές, οι πονοκέφαλοι, τα κρυολογήματα, η γρίπη και το άγχος. Υπάρχουν πάνω από 30 διαφορετικά είδη φιλύρας και τα κιτρινόλευκα ευωδιαστά της άνθη είναι το πιο δημοφιλές μέρος του φυτού.
Διατροφική αξία
Τα πλεονεκτήματα του τίλιου οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην υψηλή συγκέντρωση φλαβονοειδών, φυτοθρεπτικών συστατικών και άλλων αντιοξειδωτικών, ιδιαίτερα των προκυανιδινών που περιέχει. Αν και δεν είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε βιταμίνες ή μέταλλα, περιέχει ορισμένα θρεπτικά συστατικά όπως π.χ. το κάλιο. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, δεδομένου ότι το τίλιο είναι ένα αφέψημα και όχι τσάι, δεν ανήκει στην οικογένεια του αειθαλή θάμνου Camellia sinensis και ως εκ τούτου δεν περιέχει καφεΐνη. Σύμφωνα με μια έκθεση του Πανεπιστημίου του Michigan, τα ενεργά συστατικά του τίλιου είναι φλαβονοειδή, γλυκοσίδες, τανίνες, καταπραϋντική βλεννώδης ουσία και πτητικά αιθέρια έλαια. Όλα αυτά τα στοιχεία συνεργάζονται για να προσφέρουν πολλά και ποικίλα οφέλη για την υγεία.
Οφέλη
- Φυσικό καταπραϋντικό
Έχει κατευναστικές ιδιότητες που προάγουν τη χαλάρωση και καταπολεμούν την αϋπνία. Είναι σε θέση να μειώσει τα επίπεδα των ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη. Είναι επίσης ένα αντισπασμωδικό που βοηθά στην πρόληψη και χαλαρώνει τους σφιγμένους μύες, ανακουφίζοντας από τον πόνο που σχετίζεται με την ένταση, όπως οι ημικρανίες και οι κράμπες της εμμηνόρροιας.
- Αντιμετωπίζει τα πεπτικά προβλήματα
Το τίλιο έχει πολλές αντισπασμωδικές ιδιότητες που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής στο έντερο και στο στομάχι, στη θεραπεία των φουσκωμάτων, της δυσκοιλιότητας, της διάρροιας, των αερίων, των κραμπών και των συμπτωμάτων της ελκώδους κολίτιδας και του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (IBS). Ο φλοιός της φιλύρας χρησιμοποιείται επίσης για ασθένειες της χοληδόχου κύστης και του ήπατος.
- Αντιφλεγμονώδης δράση
Οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του τσαγιού από τίλιο μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία διαφόρων μυϊκών πόνων και σπασμών, πόνων των αρθρώσεων, πονοκεφάλους, αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, αλλά και φαγούρα στο δέρμα και κακώσεις των κάτω άκρων που προκαλούνται από κακή κυκλοφορία του αίματος.
- Μειώνει τα συμπτώματα κρυολογήματος και γρίπης
Είναι αποτελεσματικό έναντι διαφόρων στελεχών ιών και βακτηρίων και αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να καταπολεμήσετε τα συμπτώματα του κρυολογήματος ή της γρίπης όπως ο βήχας, ο πονόλαιμος, η βουλωμένη μύτη, η συμφόρηση και ο πυρετός. Περιέχει μια κολλώδη ουσία η οποία μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του ερεθισμού στο λαιμό ή στο στόμα. Είναι επίσης σε θέση να μειώσει την παραγωγή μύξας.
- Αντικαρκινικές ιδιότητες
Τα αντιοξειδωτικά κουμαρίνη και κερσετίνηείναι που περιέχονται στο τίλιο είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών που προκαλούν οξειδωτικό στρες, φλεγμονή, κυτταρική μετάλλαξη και απόπτωση και συχνά οδηγούν σε καρκίνο.
- Προωθεί την υγεία της καρδιάς
Υπάρχει επίσης μια σύνδεση μεταξύ του τίλιου και της μείωσης της αρτηριακής πίεσης. Μειώνει τη φλεγμονή στις αρτηρίες και τα αιμοφόρα αγγεία και ως εκ τούτου, μειώνεται η αρτηριακή πίεση και ωφελείται η υγεία της καρδιάς. Το τίλιο μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των ταχυπαλμιών, στην πρόληψη των θρόμβων αίματος και στη μείωση του κινδύνου αθηροσκλήρωσης, στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικών επεισοδίων και καρδιακών προσβολών. Ένα από τα δραστικά συστατικά του είναι ένα αιθέριο έλαιο που ονομάζεται φαρνεσόλη, το οποίο βοηθά στη χαλάρωση του καρδιαγγειακού συστήματος. Το τίλιο είναι επίσης ένα ήπιο διουρητικό και διευρύνει απαλά τα αιμοφόρα αγγεία, επιτρέποντας στο αίμα να ρέει πιο ελεύθερα. Αυτό το υπέροχο τσάι μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεστε για να μειώσετε τον κίνδυνο υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων και επίσης να ελαττώσετε την ένταση στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, έχοντας τα αποτελέσματα ενός αντιπηκτικού και ενός αγγειοδιασταλτικού.
- Άλλα οφέλη
Τα ατμόλουτρα με τίλιο όχι μόνο μπορούν να σας βοηθήσουν να καθαρίσετε τις αναπνευστικές οδούς αλλά και να περιποιηθούν το δέρμα σας ανοίγοντας και καθαρίζοντας τους πόρους. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως τονωτικό που θα καταπραΰνει το ερεθισμένο δέρμα και θα μειώσει τυχόν πρήξιμο. Η χρήση ενός βάμματος τίλιου στο φλεγμονώδες δέρμα μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση του κνησμού, παρέχοντας ανακούφιση από τσιμπήματα ή εξανθήματα.
Προφυλάξεις
Παρόλο που θεωρείται γενικά ασφαλές και προσφέρει πολλά οφέλη, υπάρχουν και παράπλευρες παρενέργειες κάτω από ορισμένες συνθήκες. Σε γενικές γραμμές, η ημερήσια δόση τσαγιού από τίλιο δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δύο έως τέσσερα γραμμάρια. Αυτό το ρόφημα δεν συνιστάται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και του θηλασμού λόγω των υψηλών επιπέδων πτητικών ενώσεων που περιέχει. Παρ’ όλη την καρδιοπροστατευτική του δράση, σε περιπτώσεις σοβαρών παθήσεων της καρδιάς θα πρέπει να αποφεύγεται και πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό σας πριν τη χρήση του. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ήπιες αλλεργικές αντιδράσεις στο στόμα ή στο στομάχι. Επιπλέον, η φλούδα της φιλύρας μπορεί να μειώσει την ικανότητα του οργανισμού να αποβάλει το λίθιο, κάτι που μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες.
Φωτεινή Πουρνάρα