Ανακαλύψτε τα σπανιότερα ζυμαρικά στον κόσμο
Η μικρή ιταλική πόλη Nuoro που βρίσκεται στην κορφή ενός λόφου στο νησί της Σαρδηνίας, είναι η πατρίδα των πιο σπάνιων και υπό εξαφάνιση ζυμαρικών στον κόσμο, των "Su Filindeu".
Δύο φορές το χρόνο, προσκυνητές περνούν μέσα στη νύχτα από την πόλη Nuoro στη Σαρδηνία για να φθάσουν στο χωριό Lula. Περπατούν σε ένδειξη αλληλεγγύης, χωρίς ύπνο και προφυλάξεις, μερικές φορές σε εκατοντάδες, άλλες ακόμη και σε χιλιάδες. Τριάντα τρία χιλιόμετρα πιο κάτω, στην είσοδο του ιερού του Αγίου Φραντσέσκου (Santuario di San Francesco), φτάνουν στον προορισμό τους. Ο πολιούχος αυτός άγιος του χωριού γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο για αιώνες, τον Οκτώβριο και τον Μάιο. Και στις δύο περιπτώσεις, οι πιστοί ξεκινούν αυτό το οκτάωρο ταξίδι, ως έναν τρόπο προσευχής και απόδειξης πίστης. Πολλοί από τους προσκυνητές όμως έρχονται εδώ και για έναν άλλο λόγο: για τα σπανιότερα ζυμαρικά στον κόσμο. Τα Su filindeu - κυριολεκτικά "τα νήματα του Θεού" στη διάλεκτο της Σαρδηνίας είναι απίστευτα νόστιμα αλλά και περίπλοκα στην παρασκευή τους. Φτιάχνονται για την γιορτή του San Francesco τώρα πια μόνο από τρεις γυναίκες στη Γη που όλες τους ζουν στο Nuoro.
Τα Su Filindeu είναι ένα ζυμαρικό από σιμιγδάλι, του οποίου η παράδοση πάει τρεις αιώνες πίσω, ωστόσο είναι τόσο δύσκολο και χρονοβόρο να προετοιμαστεί που μόνο τρεις άνθρωποι στον κόσμο είναι ακόμα σε θέση να το κάνουν. Ένας από αυτούς είναι η Paola Abraini, η οποία παρασκευάζει τα συγκεκριμένα ζυμαρικά για πάνω από 40 χρόνια, μαθαίνοντας την τέχνη από τη μητέρα της σε ηλικία 16 ετών. Η ίδια αναφέρει: «κάθε φορά που παρακολουθούσα τη μητέρα μου να φτιάχνει τα ζυμαρικά, τα ερωτευόμουν ακόμη περισσότερο. Έτσι ξεκίνησα, βοηθώντας την, και κάθε φορά που την βοηθούσα, ένιωθα πραγματικά ευτυχισμένη. Ήταν κάτι που έκανα φυσικά, γιατί πραγματικά το απολάμβανα, παρά την πολύ περίπλοκη διαδικασία".
Η διαδικασία παρασκευής του Filindeu δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα έργο τέχνης και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του παρασκευαστή να γνωρίζει τι χρειάζεται η ζύμη, απλά και μόνο με την αφή. Μόνο τρία συστατικά χρειάζονται, σιμιγδάλι (ένα δημητριακό δημοφιλές για τη παρασκευή ζυμαρικών στη Σαρδηνία), νερό και αλάτι που ζυμώνονται επιδέξια σε μια ελαστική ζύμη. Ανάλογα με το εάν αισθάνεται ότι το ζυμάρι είναι ξερό ή εύπλαστο, η Paola βρέχει τα δάχτυλά της είτε με αλατισμένο είτε απλό νερό πριν συνεχίσει το ζύμωμα. Όταν φτάσει στην επιθυμητή υφή, αρχίζει να το κυλάει σε μικρότερα κυλινδρικά κομμάτια τα οποία είναι τεντωμένα και διπλωμένα ανάμεσα στα δάκτυλά της για να σχηματίσουν 256 τελείως ίδια νήματα που θυμίζουν σε πλάτος τον φιδέ. Αυτά στη συνέχεια τεντώνονται πάνω σε μια στρογγυλή ξύλινη σανίδα, σε τρεις στρώσεις και αφήνονται στον ήλιο να στεγνώσουν. Σπασμένα σε μικρότερα κομμάτια, τα νόστιμα ζυμαρένια πλέγματα μαγειρεύονται και σερβίρονται μέσα σε καυτό ζωμό από πρόβατο με τριμμένο φρέσκο τυρί pecorino.
Μηχανικοί από την εταιρία ζυμαρικών Barilla προσπάθησαν ανεπιτυχώς να κατασκευάσουν ένα μηχάνημα που θα μπορούσε να αναπαράγει την τεχνική παρασκευής των Su Filindeu. Ο διάσημος σεφ Jamie Oliver επισκέφθηκε επίσης τη Σαρδηνία με την ελπίδα να μάθει να τα φτιάχνει. Μετά από δύο ώρες, εγκατέλειψε την προσπάθεια.. Στην οικογένεια της Paola, μόνο η ίδια, η νύφη της και η ανιψιά της ακολουθούν την παράδοση της παρασκευής και αφού δεν κατάφεραν να πείσουν τις κόρες τους να μάθουν και αυτές, η Paola άρχισε να καταγράφει με λεπτομέρεια σε βίντεο τον εαυτό της κατά τη διαδικασία παρασκευής των ζυμαρικών και μοιράστηκε τη συνταγή με τα τοπικά εστιατόρια.
"Για μένα, η διαδικασία παρασκευής ζυμαρικών με το χέρι είναι ένας τρόπος σύνδεσης με τη χώρα μου. Αισθάνομαι ότι το φαγητό συνδέει τους ανθρώπους με τη γη, με τις μνήμες και την κληρονομιά τους. Όταν ακολουθείτε τον χειροποίητο τρόπο, έχετε μια σύνδεση με τη ζύμη που καμία συνταγή δεν μπορεί να σας προσφέρει. Πρέπει να το επαναλάβετε πολλές φορές για να μάθετε τον τρόπο." εξηγεί η Paola. Οι απειλούμενες με εξαφάνιση καλλιέργειες αλλά και τα παραδοσιακά τρόφιμα από όλο τον κόσμο καταγράφονται από τον διεθνή οργανισμό Slow Food, ο οποίος στοχεύει στη διατήρησή τους αλλά και την αποφυγή της ανόδου του fast food και της συρρίκνωσης του ενδιαφέροντος των ανθρώπων για την τροφή τους. Τα Su Filindeu βρίσκονται φυσικά επάξια στη λίστα τους.
Φωτεινή Πουρνάρα
Πηγή: www.bbc.com/travel
Φωτογραφία: Eliot Stein