Μεγαλύτερος ο κίνδυνος για τα παιδιά και τις εγκύους από την έκθεση στα φυτοφάρμακα

Ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια της ζωής του εκτίθεται κατ’ επανάληψη στην επίδραση των φυτοφαρμάκων  μέσω της τροφής, του νερού και του αέρα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διατροφική δίοδος ως αποτέλεσμα της ύπαρξης μικροποσοτήτων φυτοφαρμάκων που παραμένουν για κάποιο χρόνο στα τρόφιμα και το περιβάλλον και ονομάζονται «υπολείμματα».

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η βλαβερή  επίδραση κυρίως μιας κατηγορίας αυτών των χημικών που ονομάζεται οργανοφωσφορικά, εξαρτάται από την τοξικότητα και το βαθμό έκθεσης δηλαδή για πόσο χρόνο, σε ποια ποσότητα και πόσο συχνά εκτίθεται ο άνθρωπος, καθώς και την ευαισθησία του οργανισμού η οποία είναι βέβαια πολύ μεγαλύτερη για τα παιδιά και τις εγκύους.  Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι άμεσες αλλά και μακροπρόθεσμες και συνδέονται με νευρολογικές ή αναπτυξιακές ανωμαλίες, διαταραχές του ανοσοποιητικού, ενδοκρινικού και αναπαραγωγικού συστήματος, πνευματική υστέρηση, ανωμαλίες του δέρματος και  αιματολογικούς καρκίνους.

Τα παιδιά, σε σχέση με τους ενήλικες αναπτύσσονται συνεχώς και έχουν πολλαπλάσιες ανάγκες σε τροφή, νερό και αέρα ανά κιλό βάρους.  Επίσης, απορροφούν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις  φυτοφαρμάκων ανά μονάδα σωματικού βάρους μέσω της εισπνοής, κατάποσης και επαφής με το δέρμα. Οι θερμίδες που παίρνουν τα παιδιά είναι κατά μονάδα βάρους 2,5 φορές περισσότερες, ο εισπνεόμενος αέρας 2 φορές, η έκθεση του δέρματος 2,5 φορές και οι χημικές ουσίες μέχρι 10 φορές περισσότερο τοξικές.

Είναι πιο ευάλωτα στις επιδράσεις αυτών των ουσιών γιατί:

• είναι πιθανότερο να έρθουν σε επαφή με ψεκασμένες επιφάνειες παίζοντας στο έδαφος ή το χώμα, όπως επίσης να βάλουν τα άπλυτα χέρια στο στόμα ή να φάνε με τα χέρια.
• οι μηχανισμοί άμυνας του οργανισμού τους είναι ακόμη ατελείς.
• μπορεί να μην ξέρουν να διαβάζουν ή να μην καταλαβαίνουν τα προειδοποιητικά σύμβολα κινδύνου.
• είναι πιθανόν να υπάρχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων στο περιβάλλον αναπνοής των παιδιών επειδή πολλές από αυτές τις ουσίες είναι βαρύτερες από τον αέρα.

Όσον αφορά τις εγκύους, η προφύλαξη πρέπει να αρχίζει πριν καν τη σύλληψη του εμβρύου και να συνεχίζεται κατά την εγκυμοσύνη επειδή πολλές τοξικές ουσίες μπορεί να επιδράσουν είτε στο σπέρμα και στα ωάρια, είτε, μέσω του πλακούντα, στο έμβρυο σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη και ευαίσθητη περίοδο της ανάπτυξής τους. Και μετά την γέννηση, σε περίπτωση που η μητέρα που θηλάζει εκτεθεί σε φυτοφάρμακα, αυτά μεταφέρονται δυστυχώς στο γάλα.

Το 2006, μια μελέτη άλλαξε το συμβατικό διαιτολόγιο 23 μαθητών δημοτικού σε πλήρως βιολογικό για διάστημα 5 ημερών. Οι ερευνητές που εξέτασαν  τα ούρα των μαθητών 2 φορές την ημέρα για 15 ημέρες, ανακάλυψαν ότι τα ποσοστά  κάποιων συνήθων και πολύ επικίνδυνων φυτοφαρμάκων, έπεσαν σε «μη ανιχνεύσιμα» επίπεδα με την αλλαγή αυτή  της διατροφής  και συνέχισαν να είναι «μη ανιχνεύσιμα» και όταν τα παιδιά σταμάτησαν να τρέφονται με βιολογικά προϊόντα. 

Η εφαρμογή σύγχρονης κοινοτικής νομοθεσίας για τα υπολείμματα, η προώθηση αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου των προϊόντων και η χρήση πιστοποιημένων συστημάτων ολοκληρωμένης παραγωγής και βιολογικής γεωργίας θα συμβάλλουν στην παραγωγή ποιοτικών και ασφαλέστερων γεωργικών προϊόντων.   Οι ειδικοί τονίζουν επίσης πως, όταν  δεν μπορούμε να καταναλώνουμε αποκλειστικά  βιολογικά προϊόντα, το πολύ προσεκτικό πλύσιμο των φρούτων και λαχανικών αλλά και των χεριών μας σίγουρα είναι μια ασπίδα προστασίας.