Καλαμπόκι: νόστιμο και θρεπτικό

Το καλαμπόκι ή αραβόσιτος έχει την επιστημονική ονομασία Zea mays και είναι ένα σιτηρό της οικογένειας των Ποοειδών ή Αγρωστωδών.  Εμπίπτει σε δύο κατηγορίες τροφής καθώς το ψημένο ολόκληρο καλαμπόκι που πωλείται στους δρόμους το καλοκαίρι, θεωρείται λαχανικό, ενώ οι κόκκοι από τους οποίους φτιάχνεται το γνωστό μας ποπ κορν εντάσσονται στα σιτηρά. Κατάγεται από την Αμερικάνικη ήπειρο και το καλλιεργούσαν οι Ίνκας, οι Μάγια και οι Αζτέκοι ήδη πριν από 5.500 χρόνια. Στην Ευρώπη το έφερε ο Χριστόφορος Κολόμβος Η Ελληνική του ονομασία  «αραβόσιτος» σημαίνει «ο σίτος των Αράβων» και ήρθε στην Ελλάδα το 1600 από τη Βόρεια Αφρική. Το καλαμπόκι χρησιμοποιείται και  ως ζωοτροφή, ως βιοκαύσιμο και ως πρώτη ύλη στη βιομηχανία. 

Θρεπτική αξία

Ενώ το καλαμπόκι  περιέχει περισσότερη ζάχαρη από άλλα λαχανικά, σε σύγκριση με άλλα δημητριακά όπως το σιτάρι, την κινόα  και το ρύζι, έχει λιγότερες θερμίδες και περισσότερες ποσότητες αντιοξειδωτικών.  Αποτελείται κυρίως από υδατάνθρακες και λίγες φυτικές ίνες και πρωτεΐνες. Το ολόκληρο καλαμπόκι έχει σχετικά λίγα λιπαρά. Περιέχει βιοδραστικές φυτικές ενώσεις με ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία όπως το φερουλικό οξύ, οι ανθοκυανίνες που δίνουν στις διάφορες ποικιλίες του καλαμποκιού το αντίστοιχο χρώμα (κίτρινο, μπλε, μωβ, κόκκινο), η ζεαξανθίνη στην οποία οφείλει το επιστημονικό του όνομα Zea mays, η λουτεΐνη και το φυτικό οξύ, ένα αντιοξειδωτικό που ενισχύει την απορρόφηση των διατροφικών μετάλλων όπως του ψευδάργυρου και του σιδήρου από τον οργανισμό. 

Οφέλη για την υγεία

Πλούσια πηγή θερμίδων

Έχει 342 θερμίδες στα 100 γραμμάρια, από τα υψηλότερα θερμιδικά σιτηρά. Σε συνδυασμό με την ευκολία καλλιέργειάς του, συχνά είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση αγροτικών λαών. 

Αιμορροΐδες και ορθοκολικός καρκίνος

Η περιεκτικότητα ενός φλιτζανιού καλαμποκιού σε φυτικές ίνες φθάνει το 18,4% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας, βοηθώντας στην ανακούφιση από πεπτικά προβλήματα όπως η δυσκοιλιότητα και οι αιμορροΐδες  καθώς και τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι φυτικές ίνες διεγείρουν επίσης την παραγωγή γαστρικών υγρών και χολής και μειώνουν τις πιθανότητες του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (IBS).

Βιταμίνες

Πλούσιο σε βιταμίνη Β, ειδικά θειαμίνη και νιασίνη. Η θειαμίνη είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας των νεύρων και τη γνωστική λειτουργία και η ανεπάρκειά της οδηγεί σε πελλάγρα,  μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από διάρροια, άνοια και δερματίτιδα και παρατηρείται συνήθως σε υποσιτισμένα άτομα.  Παράλληλα, είναι καλή πηγή παντοθενικού οξέως  το οποίο είναι απαραίτητο για τον μεταβολισμό των υδατανθράκων , των πρωτεϊνών και των λιπιδίων στο σώμα. Παρέχει ένα μεγάλο ποσοστό της ημερήσιας ανάγκης σε φολικό και βιταμίνη Ε, όπως και σε απαραίτητα ανόργανα άλατα και ιχνοστοιχεία που συμβάλλουν στη φυσιολογική ανάπτυξη, την υγεία των οστών, τη νεφρική λειτουργία, τη διατήρηση του κανονικού καρδιακού ρυθμού και την καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών. 

Αντιοξειδωτικές ιδιότητες

Σε αντίθεση με πολλά άλλα τρόφιμα, το μαγείρεμα αυξάνει πραγματικά το ποσό της χρηστικότητας των αντιοξειδωτικών του όπως του φερουλικού οξέως και των ανθοκυανινών, προωθώντας την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων και αφήνοντας ανεπηρέαστα τα υγιή.

Προστασία της καρδιάς

Το αραβοσιτέλαιο έχει αποδειχθεί ότι έχει αντι-αθηρογόνο επίδραση στα επίπεδα χοληστερόλης, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο διαφόρων καρδιαγγειακών ασθενειών. 

Αποτρέπει την αναιμία

Βοηθά στην πρόληψη της αναιμίας που προκαλείται από την ανεπάρκεια  των βιταμινών και του σιδήρου. 

Μειώνει την LDL χοληστερόλη

Σύμφωνα με το Journal of Nutritional Biochemistry, η κατανάλωσή του μειώνει την απορρόφηση της «κακής» LDL χοληστερόλης από το σώμα. 

Βελτιώνει την όραση και το δέρμα

Πλούσια πηγή βήτα-καροτίνης, η οποία σχηματίζει βιταμίνη Α στο σώμα, απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής όρασης, της υγείας του δέρματος  και των βλεννογόνων, καθώς και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ελέγχει τον διαβήτη και την υπέρταση

Μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση καλαμποκιού βοηθά στη διαχείριση του μη ινσουλινοεξαρτώμενου σακχαρώδη διαβήτη (NIDDM) και είναι αποτελεσματική κατά της υπέρτασης λόγω της παρουσίας των φαινολικών φυτοχημικών που ρυθμίζουν την απορρόφηση και απελευθέρωση της ινσουλίνης στο σώμα.