Μπορεί το πολύ αλάτι να επηρεάσει και τον εγκέφαλό μας;

Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας αλατιού καταστέλλει την ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μπορεί να οδηγήσει σε γνωστική δυσλειτουργία μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου σύμφωνα με νέα μελέτη σε ποντίκια. Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες εντόπισαν μια σύνδεση του εντέρου με τον εγκέφαλο η οποία συσχετίζει το τρίπτυχο υπερβολικό διαιτητικό αλάτι-μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο και γνωστική εξασθένηση. Τα ευρήματα της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature Neuroscience, φωτίζουν έναν πιθανό μελλοντικό στόχο για την αντιμετώπιση των επιβλαβών επιδράσεων στον εγκέφαλο που προκαλούνται από την υπερβολική κατανάλωση αλατιού.

Οι γιατροί συστήνουν την κατανάλωση λιγότερων από 2.400 mg διαιτητικού αλατιού την ημέρα. Δυστυχώς, μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού παγκοσμίως καταναλώνουν καθημερινά πολύ υψηλότερες ποσότητες νατρίου. Για τη μελέτη αυτή, οι ερευνητές έδωσαν σε ποντίκια μια δίαιτα είτε με 4% είτε με 8% αλάτι. Αυτό αντιπροσωπεύει μια αντίστοιχη 8-πλάσια ή 16-πλάσια αύξηση της πρόσληψης νατρίου σε σύγκριση με μια τυπική διατροφή ποντικών. Μετά από οκτώ εβδομάδες μιας πλούσιας σε αλάτι διατροφής, έκαναν σε όλα τα ποντίκια μαγνητικές εγκεφάλου. Τα ποντίκια που κατανάλωσαν υπερβολικό νάτριο φάνηκε να έχουν 20%-30% μείωση της ροής αίματος στον εγκέφαλο σε σύγκριση με τα ποντίκια που τράφηκαν με κανονικές ποσότητες. Πρέπει να τονιστεί ότι η μείωση της ροής του εγκεφαλικού αίματος στον φλοιό και τον ιππόκαμπο συνδέθηκε με συμπτώματα άνοιας των ποντικών. Περιλάμβανε δυσκολία στην κίνηση μέσα σε ένα λαβύρινθο, στην αναγνώριση γνωστών αντικειμένων και στο χτίσιμο μιας κατάλληλης φωλιάς. Τα καλά νέα ήταν ότι όταν τα ποντίκια επέστρεψαν σε μια κανονική διατροφή με λιγότερο νάτριο, η ροή του αίματος στον εγκέφαλο και η γνωστική λειτουργία τους βελτιώθηκαν. Αυτό υποδηλώνει ότι οι επιζήμιες συνέπειες μιας δίαιτας πλούσιας σε αλάτι είναι αναστρέψιμες.

«Ο εγκέφαλος είναι εξαιρετικά εξαρτώμενος από το να πάρει τη σωστή ποσότητα αίματος την κατάλληλη στιγμή. Αν η ροή του αίματος δεν ταιριάζει με αυτό που χρειάζεται ο εγκέφαλος, τα πράγματα πηγαίνουν στραβά », δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Costantino Iadecola, διευθυντής του Feil Brain and Mind Research Institute (BMRI). O Iadecola και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν επίσης ότι τα ποντίκια που κατανάλωσαν πολύ αλάτι, ανέπτυξαν μια προσαρμοστική ανοσοαπόκριση στα έντερά τους. Αυτή η απόκριση σηματοδοτήθηκε από την αύξηση της δραστηριότητας των ανοσοκυττάρων που ρυθμίζουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Πιο συγκεκριμένα, σε απόκριση της υψηλής πρόσληψης αλατιού, τα λευκά αιμοσφαίρια υπερπαράγουν την ιντερλευκίνη 17 (IL-17), μια πρωτεΐνη που είναι γνωστό ότι μειώνει το νιτρικό οξείδιο στα ενδοθηλιακά κύτταρα.

Ίσως το πιο ενδιαφέρον μέρος της μελέτης ήταν όταν οι ερευνητές έδωσαν στα ποντίκια ένα φάρμακο που ονομάζεται αναστολέας ROCK Y27632 που μείωσε τα επίπεδα της IL-17 και εμπόδισε τη μείωση της παραγωγής νιτρικού οξειδίου. Τα ποντίκια αποκρίθηκαν θετικά στη θεραπεία, βελτιώνοντας τόσο τις γνωστικές τους επιδόσεις όσο και τις συμπεριφορικές τους παρατηρήσεις. Αυτό που ήταν αξιοσημείωτο σε αυτή τη μελέτη είναι ότι η άνοια που αναπτύχθηκε στα ποντίκια ήταν ανεξάρτητη από την πίεση του αίματος. Αν αυτά τα αποτελέσματα μεταφραστούν και στους ανθρώπους, τότε αυτό σημαίνει ότι η υψηλή πρόσληψη αλατιού μπορεί να έχει επιζήμια επίδραση στις γνωστικές μας ικανότητες που αναπτύσσονται με το πέρασμα του χρόνου.

Φωτεινή Πουρνάρα