Χιλιάδες «μη επαρκώς ελεγμένες» χημικές ουσίες βρίσκονται στα συμβατικά τρόφιμα
Όλοι αναζητούμε όλο και περισσότερο "καθαρές" τροφές που δεν περιέχουν τεχνητά χρώματα, αρώματα και συντηρητικά. Η πλειοψηφία των καταναλωτών που επιθυμούν να αποφύγουν τοξικά εντομοκτόνα και αντιβιοτικά επιλέγουν βιολογικά πιστοποιημένα τρόφιμα, όταν τα οικονομικά τους το επιτρέπουν. Σχεδόν όλοι όμως δεν γνωρίζουμε ότι οι παρασκευαστές τροφίμων δεν χρειάζονται έγκριση από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων για τη χρήση πολλών από τα χημικά που προστίθενται στα συμβατικά συσκευασμένα προϊόντα.
Μια νέα έκθεση της Ομάδας Εργασίας για το Περιβάλλον (EWG) διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι καταναλωτές δεν γνωρίζουν ότι τα συμβατικά συσκευασμένα τρόφιμα περιέχουν χιλιάδες χημικές ουσίες "ανεπαρκώς ελεγμένες", ενώ λιγότερα από 40 συνθετικά συστατικά επιτρέπονται σε οργανικές συσκευασμένες τροφές. Η ομάδα δήλωσε ότι τουλάχιστον 2.000 χημικά συντηρητικά, αρώματα, χρώματα και άλλες χημικές ουσίες χρησιμοποιούνται σε συμβατικά συσκευασμένα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που έχουν συνδεθεί με προβλήματα υγείας. Αντίθετα, το EWG δήλωσε ότι δεν επιτρέπονται τεχνητά συντηρητικά, χρώματα ή αρώματα στα οργανικά συσκευασμένα τρόφιμα. "Για εκείνους τους καταναλωτές που αναζητούν« καθαρά τρόφιμα »χωρίς τοξικά χημικά πρόσθετα, τα βιολογικά είναι πραγματικά η μόνη σας επιλογή», δήλωσε η Melanie Benesh, νομοθετικός δικηγόρος της ομάδας και ένας από τους συντάκτες της έκθεσης.
Αυτή η νέα μελέτη προέρχεται από το EWG, την ίδια οργάνωση που εκπονεί κάθε χρόνο τις αναλύσεις "Dirty Dozen" και "Clean 15" για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα. Τα νέα ευρήματα ενδέχεται να προκαλέσουν έκπληξη σε ορισμένους καταναλωτές που δεν γνωρίζουν ότι η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) επιτρέπει στους κατασκευαστές συμβατικών συσκευασμένων τροφίμων (CPG) να χρησιμοποιούν συγκεκριμένα χημικά στα προϊόντα τους, εφόσον διαπιστώνονται ότι είναι γενικά αναγνωρισμένα ως ασφαλή (GRAS – Generally Recognized As Safe). Η αμφιλεγόμενη διαδικασία GRAS της ομοσπονδιακής αμερικανικής κυβέρνησης επιτρέπει στους κατασκευαστές να παράσχουν τη δική τους επιστημονική βάση για την πιστοποίηση και - εκτός αν η FDA αντικρούει για κάποιο λόγο – να επισπεύδει τη διαδικασία έγκρισης των κανονιστικών ρυθμίσεων στην οποία οι ομάδες καταναλωτών και περιβαλλοντικών οργανώσεων έχουν εδώ και καιρό αντιταχθεί.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα συμβατικά τρόφιμα CPG δεν είναι τόσο ασφαλή όσο τα βιολογικά λόγω της παρουσίας αυτών των χημικών ουσιών; Η έκθεση του EWG καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι, επειδή οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές και οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες υποχρεούνται να αναλύουν και να εγκρίνουν συνθετικές ουσίες πριν μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν νόμιμα σε οργανικά συσκευασμένα τρόφιμα και μόνο εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες φυσικές ή βιολογικές εναλλακτικές λύσεις. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση, τα συνθετικά συστατικά που επιτρέπονται στα οργανικά συσκευασμένα τρόφιμα πρέπει να αναθεωρούνται ανά πενταετία, ενώ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκείνα που έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία ή στο περιβάλλον. Από το 2008, το EWG αναφέρει ότι 72 ουσίες έχουν απορριφθεί για χρήση σε βιολογικά τρόφιμα.
Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα συμβατικά τρόφιμα, τα οποία σύμφωνα με την έκθεση του EWG μπορούν να περιέχουν χημικές ουσίες που συνδέονται με προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος. Αυτά περιλαμβάνουν το νιτρικό νάτριο και το ΒΗΑ (βουτυλιωμένη υδροξυανισόλη), η οποία είναι συντηρητικό που χρησιμοποιείται στα δημητριακά και τα κατεψυγμένα τρόφιμα όπως η πίτσα, τα λουκάνικα και τα αλλαντικά. Η έκθεση ανέφερε ότι οι κατασκευαστές και οι χημικές εταιρείες δεν υποχρεούνται να επανεξετάζουν τακτικά αυτά τα πρόσθετα υπό το πρίσμα νέων ερευνητικών ή διαιτητικών αλλαγών. Τα συσκευασμένα τρόφιμα θα μπορούσαν να παραχθούν σε εμπορική κλίμακα χωρίς τη χρήση "χιλιάδων χημικών ουσιών που δεν έχουν ρυθμιστεί σωστά", ανέφερε η έκθεση του EWG, προσθέτοντας ότι η αύξηση της ανάπτυξης στον τομέα των βιολογικών συσκευασμένων τροφίμων αποδεικνύει αυτό το σημείο. Αυτά τα τρόφιμα αποτελούν πλέον περίπου το 3% της αγοράς CPG των ΗΠΑ, ανέφερε η ομάδα.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η μετάβαση από μια συμβατική σε μια οργανική δίαιτα μπορεί να μειώσει σημαντικά τα συνθετικά επίπεδα φυτοφαρμάκων στο ανθρώπινο σώμα σε λιγότερο από μία εβδομάδα. Ενώ το μέγεθος δείγματος - τέσσερις οικογένειες - ήταν μικρό, τέτοια ευρήματα δείχνουν ότι υπάρχουν πολλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα συμβατικά τρόφιμα. Ωστόσο, οι καταναλωτές δεν πρόκειται να το συνειδητοποιήσουν περισσότερο από το ό,τι πολλές συνθετικές ουσίες επιτρέπονται νόμιμα στις συμβατικές τροφές CPG. Είναι πιθανόν ότι όσοι ακολουθούν μια βιολογική διατροφή να ανησυχήσουν λιγότερο όταν ακούσουν για αυτή την έκθεση. Και θα μπορούσε να δώσει στους ανθρώπους που καταναλώνουν τακτικά συμβατικά τρόφιμα έναν λόγο παραπάνω για να δοκιμάσουν τα βιολογικά. Οι βιοκαλλιεργητές θα έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν αυτή την ανάλυση ως απόδειξη όταν διαφημίζουν τα οφέλη των προϊόντων τους.
Οι συμβατικοί κατασκευαστές τροφίμων μπορούν να υποστηρίξουν ότι οι προστιθέμενες χημικές ουσίες βρίσκονται στα καθορισμένα ελεγμένα όρια, αλλά ίσως είναι πιο χρήσιμο για αυτούς να αρχίσουν να διερευνούν άλλα συστατικά που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο «καθαρές» λύσεις. Οι καταναλωτές δηλώνουν σταθερά ότι θέλουν διαφάνεια στα τρόφιμά τους και προτίθενται να πληρώσουν περισσότερα γι’αυτό - οι κατάλογοι συστατικών που μπορούν να διαβάσουν και να καταλάβουν αποτελούν μέρος αυτού. Θέλουν επίσης να μάθουν γενικότερα για το τι καταναλώνουν, οπότε το EWG θα μπορούσε πραγματικά να συμβάλει στο κοινό καλό μέσω αυτής της ανάλυσης, αν και τα συμπεράσματά της πιθανόν να απορριφθούν από τη συμβατική βιομηχανία τροφίμων.
Σύμφωνα με το EWG, περίπου το ένα τρίτο των χημικών ουσιών και άλλων συστατικών που επιτρέπονται στα συμβατικά τρόφιμα έχει εγκριθεί από ιδιωτικούς φορείς αλλά όχι από το FDA. Πολλοί από αυτούς τους ιδιωτικούς φορείς συμμετέχουν στην πώληση αυτών των ουσιών και πληρώνουν τους επιστήμονες για να αναθεωρήσουν τα προϊόντα τους. Ο χαρακτηρισμός GRAS προοριζόταν να καλύπτει συστατικά που ήταν ευρέως γνωστό ότι είναι ασφαλή, αλλά το FDA άφησε ένα «παραθυράκι» και επέτρεψε στους κατασκευαστές να δηλώσουν άλλα χημικά ασφαλή. Το FDA δεν εξετάζει τα δεδομένα που βρίσκουν αυτοί οι πληρωμένοι από τη βιομηχανία ερευνητές.
Φωτεινή Πουρνάρα