Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος: Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα κάνει τα λαχανικά πιο σπάνια

Η διατήρηση της υγείας των ανθρώπων θα μπορούσε να γίνει πιο δαπανηρή καθώς οι κλιματικές αλλαγές και η λειψυδρία προκαλούν τεράστια πτώση στην παγκόσμια παραγωγή λαχανικών και όσπριων, σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική έρευνα. Η ποσότητα των παραγόμενων λαχανικών θα μπορούσε να μειωθεί κατά περισσότερο από το ένα τρίτο, ειδικά σε θερμά μέρη όπως η νότια Ευρώπη και σε περιοχές της Αφρικής και της Νότιας Ασίας, σύμφωνα με τους ερευνητές του London School of Hygiene and Tropical Medicine (LSHTM).  Τα ευρήματα βασίζονται σε μια συστηματική ανασκόπηση 174 μελετών σε 40 χώρες, όπου εξετάστηκαν οι επιπτώσεις των περιβαλλοντικών παραγόντων στις σοδειές αλλά και τη διατροφική περιεκτικότητα των λαχανικών και των οσπρίων από το 1975.

Κάποιες προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι μπορεί να σημειωθεί μια αύξηση στις αποδόσεις των καλλιεργειών καθώς αυξάνεται το διοξείδιο του άνθρακα, αλλά οι επιστήμονες που συμμετείχαν στη νέα μελέτη ανέφεραν ότι αυτά τα πιθανά κέρδη θα αντισταθμιστούν από τις απώλειες που οφείλονται σε άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. "Η μελέτη μας δείχνει ότι  περιβαλλοντικές αλλαγές όπως η αυξημένη θερμοκρασία και η λειψυδρία μπορεί να αποτελέσουν πραγματική απειλή για την παγκόσμια γεωργική παραγωγή, με πιθανές περαιτέρω επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού", δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Pauline Scheelbeek από το LSHTM.  Τέτοιες δραστικές αλλαγές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άνοδο τις τιμές των λαχανικών, κάτι που θα επηρέαζε περισσότερο τις φτωχότερες κοινότητες, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών PNAS.

"Εάν υιοθετήσουμε μια προσέγγιση αδράνειας προς το περιβάλλον, οι περιβαλλοντικές αλλαγές θα μειώσουν σημαντικά την παγκόσμια διαθεσιμότητα αυτών των σημαντικών τροφίμων", δήλωσε ο Alan Dangour, συν-συγγραφέας της πρωτοποριακής αυτής μελέτης. Οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες είναι πιθανό να αυξηθούν κατά 2 - 4,9 βαθμούς τον αιώνα αυτό σε σύγκριση με την προ-βιομηχανική εποχή. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε επικίνδυνες καιρικές συνθήκες - συχνότερες και ισχυρότερες περίοδοι ξηρασίας, πλημμύρες και καταιγίδες – δημιουργώντας αυξημένη πίεση στον γεωργικό κλάδο.  Η ίδια η παραγωγή τροφίμων συνεισφέρει σημαντικά στην αλλαγή του κλίματος.

Η γεωργία, η δασοκομία και οι μεταβολές στη χρήση γης παράγουν μαζί το 1/4 περίπου των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθιστώντας τις τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό αερίων μετά τον ενεργειακό τομέα, δήλωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών.  Ο όγκος των μεταφερόμενων τροφίμων σε όλο τον κόσμο επιδεινώνει επίσης την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα αναμένεται να αυξηθεί καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός προβλέπεται να αυξηθεί σε 9,8 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, από τα 7,6 δισεκατομμύρια που είναι σήμερα, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.  Οι καλλιέργειες καταλαμβάνουν πλέον το 11% της επιφάνειας του πλανήτη και η βοσκή καλύπτει το 26% της γης που δεν καλύπτεται από πάγους σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Η γεωργία αντιπροσωπεύει περίπου το 70% του συνόλου του νερού που χρησιμοποιείται παγκοσμίως και η λειψυδρία ήδη επηρεάζει περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ 1 στους 4 ανθρώπους αναμένεται να αντιμετωπίσει χρόνιες ή επαναλαμβανόμενες ελλείψεις μέχρι το 2050.

Φωτεινή Πουρνάρα