Διατροφικές αλλαγές για την προστασία του πλανήτη
Οι εποχές που οι άνθρωποι κατανάλωναν τα τρόφιμα που συνέλεγαν στο τοπικό τους περιβάλλον έχουν οριστικά περάσει. Σήμερα η διατροφή μας στηρίζεται στις γενικές κατευθύνσεις που έχει επιβάλλει η παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων, και οι τροφές που καταναλώνουμε έχουν υψηλό περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα.
Το μοσχαρίσιο κρέας που καταναλώνουμε για παράδειγμα απαιτεί τεράστιους όγκους νερού για να παραχθεί ενώ τα τρόφιμα που εισάγονται από μακρινές χώρες δημιουργούν υψηλούς ρύπους κατά την μεταφορά τους με πλοία ή αεροπλάνα. Οι διατροφικές μας επιλογές σήμερα δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία του οργανισμού μας αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη.
Ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να κάνει κάποιες αλλαγές στις διατροφικές του συνήθεις προκειμένου να βοηθήσει στην μείωση της καταστροφής του πλανήτη και στην βελτίωση των περιβαλλοντολογικών συνθηκών. Παρακάτω αναφέρουμε μερικές από αυτές.
Μπρόκολο αντί για σπαράγγια
Ένα κιλό σπαράγγια καταναλώνει περίπου 31 λίτρα νερό για να παραχθεί την ίδια στιγμή που τα μπρόκολα, τα κουνουπίδια και τα λαχανάκια Βρυξελλών καταναλώνουν 4 λίτρα νερού περίπου ανά κιλό παραγωγής. Ίσως μπορούμε να αντικαταστήσουμε στο διαιτολόγιό μας τα σπαράγγια με κάποιο από αυτά τα λαχανικά.
Κεχρί αντί για ρύζι
Το κεχρί, ένας σπόρος που αποκαλείται από ορισμένους ως «η νέα κινόα» έχει εξελιχθεί από τροφή για τα πουλιά σε δημοφιλή υπερτροφή. Η αλήθεια είναι ότι το κεχρί καλλιεργείται στη Γη εδώ και χιλιετίες με τα πρώτα ίχνη να εντοπίζονται στην Κίνα το 7.500 π.Χ. Το μεγάλο πλεονέκτημα του κεχριού -εκτός από την ωραία γεύση, την υψηλή διατροφική αξία και το εύκολο μαγείρεμα- είναι ότι ο σπόρος του ανταπεξέρχεται σε συνθήκες ξηρασίας διότι απαιτεί ελάχιστο νερό. Για την ακρίβεια, απαιτεί λιγότερο νερό από κάθε άλλο σπόρο και ειδικά από το ρύζι που είναι εξαιρετικά υδροβόρο. Μια μελέτη του Εθνικού Κέντρου Πληροφορίας της Βιοτεχνολογίας των ΗΠΑ National Center for Biotechnology Information αναφέρει ότι σε περιοχές με ανεπάρκεια ιωδίου όπου το κεχρί αποτελεί βασικό διατροφικό προϊόν, η πέψη του μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία ενδημικής βρογχοκήλης. Για αυτό εάν αντιμετωπίζεται οποιοδήποτε θέμα με τον θυρεοειδή καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού αρχίσετε να καταναλώνετε κεχρί.
Πεκάν ή φουντούκια αντί για αμύγδαλα
Στην Καλιφόρνια, μια περιοχή του κόσμου που αντιμετωπίζει οξύτατο πρόβλημα ξηρασίας, καταναλώνονται περισσότερα από 4 τρισεκατομμύρια λίτρα νερού κάθε χρόνο για την παραγωγή αμυγδάλων. Τα καρύδια πεκάν και τα φουντούκια καταναλώνουν πολύ λιγότερο νερό παρότι οι ξηροί καρποί σε γενικές γραμμές είναι υδροβόρες καλλιέργειες.
Ηλιέλαιο ή λάδι κνήκου αντί για φοινικέλαιο
Αν και στην Ελλάδα μαγειρεύουμε με αγνό, παρθένο ελληνικό ελαιόλαδο και δεν το αλλάζουμε (παρότι η καλλιέργεια της ελιάς απαιτεί αρκετό νερό), διάφορα άλλα μαγειρικά έλαια όπως το κανόλα ή το λάδι σόγιας που προέρχονται από γενετικά μεταλλαγμένες καλλιέργειες έχουν μπει στην διατροφή μας. Οικολογικά, το χειρότερο από όλα είναι το φοινικέλαιο, η παραγωγή του οποίου ευθύνεται για την αδυσώπητη αποψίλωση των τροπικών δασών της Ινδονησίας και της Μαλαισίας. Εάν δεν επιλέξουμε το δικό μας ελαιόλαδο ας αρκεστούμε στο ηλιέλαιο ή στο λάδι κνήκου τα οποία σε γενικές γραμμές δεν είναι μεταλλαγμένα ούτε απαιτούν πολύ νερό.
Λαχανικά αντί για κρέας τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα
Εάν κάθε κάτοικος των Ηνωμένων Πολιτειών αντικαθιστούσε το κρέας ή το τυρί με λαχανικά μια φορά την εβδομάδα, αυτό θα αποτελούσε οικολογική ελάφρυνση του πλανήτη ισοδύναμη με την απομάκρυνση 7,6 εκατομμυρίων αυτοκινήτων από τους δρόμους. Επίσης, ο συνδυασμός των λαχανικών με ένα όσπριο, όπως οι φακές και τα φασόλια, δημιουργεί μια πλήρη πρωτεΐνη συγκρίσιμη με αυτή του κρέατος σε διατροφική αξία, αλλά καλύτερη για τον οργανισμό.
Βιολογικά αυγά και γαλακτοκομικά αντί για συμβατικά
Τα αυγά από κότες ελευθέρας βοσκής και τα γαλακτοκομικά προϊόντα μικρής παραγωγής είναι περιβαλλοντικά φιλικότερες διατροφικές επιλογές. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα προϊόντα από ζώα ελευθέρας βοσκής αποδεικνύονται πιο θρεπτικά και πιο υγιεινά ως προς τον κίνδυνο βακτηριδιακής μόλυνσης.
Αλεύρι ολικής αλέσεως αντί για λευκό
Είτε μιλάμε για ψωμί είτε για διάφορα δημητριακά είτε για ρύζι είτε για μακαρόνια, τα προϊόντα ολικής άλεσης είναι διατροφικά ανώτερα και καλύτερα για τον πλανήτη σε σύγκριση με τα επεξεργασμένα. Κι αυτό διότι η βιομηχανική επεξεργασία των τροφίμων μεταφράζεται σε κατανάλωση πολύτιμων φυσικών πόρων.
Τοπικά φρούτα του δάσους αντί για Goji και άλλα εξωτικά berries.
Το γεγονός ότι τα berries της μόδας φυτρώνουν στα Ιμαλάια δεν σημαίνει ότι αποτελούν τη βέλτιστη διατροφική επιλογή για τον Έλληνα καταναλωτή που θέλει να φροντίσει την υγεία του. Οι τοπικές φράουλες, τα σμέουρα και τα βατόμουρα που φυτρώνουν στα ελληνικά δάση προσφέρουν αντίστοιχα υψηλή διατροφική αξία δίχως να έχουν ταξιδέψει μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα για να φτάσουν στο πιάτο μας.