Πεινασμένο τροπικό ψάρι-εισβολέας απογυμνώνει το βυθό της Μεσογείου
Οι θερμές θάλασσες επεκτείνουν την ποικιλία των ειδών του τροπικού ψαριού rabbitfish, του οποίου η ακόρεστη όρεξη για φύκια και άλλη θαλάσσια βλάστηση μετατρέπει τις περιοχές της Μεσογείου σε βραχώδεις χερσότοπους.
Επιστήμονες από την Αυστραλία, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχουν εντοπίσει μια νέα απειλή για τη Μεσόγειο. Το rabbitfish ή spinefoot (αγριοσάλπα ή γερμανός) όπως είναι αλλιώς γνωστό έφτασε στην ανατολική Μεσόγειο όπου τα νερά είναι αρκετά ζεστά και απειλεί να αποψιλώσει τη θαλάσσια βλάστηση. Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής την Adriana Verges, θαλάσσια οικολόγο από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και τη Fiona Tomas, επίκουρη καθηγήτρια στο Μεσογειακό Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών στη Μαγιόρκα της Ισπανίας, αφού μελέτησαν 1.000 χλμ. ακτογραμμής γύρω από την Ελλάδα και την Τουρκία, ανέφεραν τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση Journal of Ecology.
Διαπίστωσαν ότι δύο είδη αυτής της οικογένειας τροπικών ψαριών έχουν κυριαρχήσει στην περιοχή και πιστεύουν ότι οι εισβολείς είναι πιθανό να διεκδικήσουν την εξάπλωσή τους ακόμη περισσότερο, καθώς το κλίμα στον κόσμο αλλάζει και τα θαλάσσια νερά θερμαίνονται. Η επέκταση της αγριοσάλπας που μπήκε για πρώτη φορά στη λεκάνη της Μεσογείου από την Ερυθρά Θάλασσα μέσω της διώρυγας του Σουέζ, αποτελεί καλό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο τα τροπικά φυτοφάγα ψάρια μπορούν να επηρεάσουν τη δομή του βραχώδους πυθμένα στις εύκρατες θάλασσες. "Η μελέτη εντόπισε δύο ξεκάθαρα ξεχωριστές περιοχές: θερμότερες περιοχές με άφθονες αγριοσάλπες και ψυχρότερες όπου τα συγκεκριμένα ψάρια είναι σπάνια ή δεν υπάρχουν καθόλου", δήλωσε η Verges. "Οι περιοχές με άφθονο αγριοσάλπες είχαν γίνει βραχώδεις. Υπήρξε μείωση κατά 65% στα μεγάλα θαλάσσια φύκια, μείωση κατά 60% σε άλλα φυτά και ασπόνδυλα και μείωση κατά 40% του συνολικού αριθμού των ειδών που συναντώνται στα νερά αυτά». Τα πεινασμένα φυτοφάγα αναφέρθηκαν για πρώτη φορά στην ανατολική Μεσόγειο το 1927 και πρόσφατα εντοπίστηκαν έξω από τις ακτές της Κροατίας όπως και στη νότια Γαλλία. Οι εισβολείς αποτελούν απειλή για τα οικοσυστήματα, επειδή τα δάση από φύκια - όπως και τα χερσαία δάση - παρέχουν τροφή και καταφύγιο για εκατοντάδες θαλάσσια είδη.
Οι ερευνητές κατέγραψαν τη διατροφική συμπεριφορά των ψαριών και παρατήρησαν ότι οι αγριοσάλπες δεν ήταν αισθητά πιο αδηφάγες από τα άλλα ντόπια ψάρια. Αλλά ενώ τα ντόπια φυτοφάγα ψάρια της εύκρατης ζώνης προτιμούσαν μόνο τα ενήλικα άλγη, τα δύο είδη των αγριοσαλπών κατανάλωναν τόσο τα ενήλικα όσο και τα νεαρά φύκια. Αυτό είχε ως συνέπεια να μην αντικαθίστανται τα πλήρως αναπτυγμένα είδη. Μακροπρόθεσμα, αυτή η απομάκρυνση των θαλάσσιων φυκιών θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή όχι μόνο για τα μεσογειακά οικοσυστήματα αλλά και για τη μεσογειακή διατροφή, διότι αυτά τα οικοσυστήματα υποστηρίζουν τελικά τα σμήνη της σαρδέλας, του γαύρου, του μπαρμπουνιού, του λαβρακιού, της τσιπούρας, του τόνου αλλά και άλλων ψαριών από την Ισπανία, την Ελλάδα και την Ιταλία. "Η έρευνα αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη να εξεταστεί πώς οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφορετικών ειδών θα αλλάξουν σε έναν κόσμο που θερμαίνεται", δήλωσε η Verges.