Πώς να διατρέφεστε σωστά και να σώσετε τον πλανήτη

Η προώθηση της καλής διατροφής, της υγείας και των βιώσιμων διατροφικών συστημάτων λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του πληθυσμού, τη διατροφική μετάβαση και το μεταβαλλόμενο κλίμα αποτελεί μια καίρια πρόκληση της εποχής μας. Η έννοια του αποτυπώματος του νερού αναγνωρίστηκε ως πολύτιμη για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη μεγάλη ποσότητα των υδάτινων πόρων που απαιτούνται για την παραγωγή των τροφίμων που καταναλώνουμε. Η λειψυδρία επηρεάζει ήδη κάθε ήπειρο. Σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού, ζει σε περιοχές με φυσική έλλειψη και περίπου το ένα τέταρτο αντίστοιχα αντιμετωπίζει οικονομική έλλειψη νερού, δηλαδή οι χώρες δεν έχουν την απαραίτητη υποδομή για να πάρουν το νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα.  Η χρήση του νερού αυξάνεται περισσότερο από το διπλάσιο του ρυθμού αύξησης του πληθυσμού. Η λειψυδρία όμως είναι τόσο φυσικό όσο και ανθρώπινο φαινόμενο.

Η μετάβαση σε μια πιο υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει το αποτύπωμα νερού ενός ατόμου κατά 55% δηλώνουν οι επιστήμονες.  Σύμφωνα με νέα έρευνα, η χορτοφαγία έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο αλλά ακόμη και η μείωση του κρέατος προσφέρει εξοικονόμηση τουλάχιστον κατά 10%.

"Το κύριο μήνυμα είναι ότι εάν επιλέξετε μια υγιεινή διατροφή, είτε με κρέας είτε χωρίς (χορτοφαγική ή πεσκατεριανή), σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας, δεν είναι μόνο καλό για την υγεία σας, αλλά και για το περιβάλλον με την έννοια ότι μειώνετε σημαντικά το αποτύπωμα του νερού», δήλωσε ο Δρ Davy Vanham του Joint Research Center της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (JRC). Το JRC είναι η υπηρεσία επιστήμης και γνώσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που διεξάγει έρευνες προκειμένου να παρέχει ανεξάρτητες επιστημονικές συμβουλές στην πολιτική της ΕΕ.

• Το αποτύπωμα νερού από την κατανάλωση τροφίμων (εγχώριες και εισαγόμενες τροφές) ανά άτομο ημερησίως είναι 2.757 λίτρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, έναντι 2.929 για τη Γερμανία και 3.861 για τη Γαλλία
• Η μετάβαση σε μια υγιεινή διατροφή με κρέας (κατανάλωση όλων των ομάδων τροφίμων βάσει των εθνικών οδηγιών) θα μειώσει την κατανάλωση νερού κατά 11-35%
• Η υγιεινή pescatarian διατροφή (το κρέας αντικαθίσταται με ψάρια και όσπρια, το ζωικό λίπος αντικαθίσταται με φυτικά έλαια) μειώνει την κατανάλωση νερού κατά 33-35%
• Μια υγιεινή χορτοφαγική διατροφή (χωρίς ψάρια ή κρέας, φυτικά έλαια αντί για ζωικό λίπος) μειώνει την κατανάλωση νερού κατά 35-55%.

Οι πόροι του γλυκού νερού είναι ήδη σπάνιοι, αλλά το πρόβλημα πρόκειται να επιδεινωθεί, λόγω της αύξησης του πληθυσμού, της αλλαγής του τρόπου ζωής και της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, υπάρχει λιγότερη συνειδητοποίηση της ποσότητας νερού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των τροφίμων. Η εκτροφή ζώων χρησιμοποιεί πολύ νερό. Τα λιπαρά, τα σάκχαρα και τα λίπη χρειάζονται επίσης μεγάλες ποσότητες νερού για να παραχθούν, αλλά η καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών είναι λιγότερο απαιτητική. "Αν κοιτάξετε τους αριθμούς που αντιστοιχούν στις χώρες, ανέρχονται ακόμη και σε 3.000 - 4.000 λίτρα ανά άτομο την ημέρα.  Αυτά είναι τεράστια ποσά όταν τα συγκρίνετε με την άμεση χρήση νερού στο σπίτι», δήλωσε ο Δρ Vanham.

Τα αποτελέσματα ήταν γενικά παρόμοια και στις τρεις χώρες, επιβεβαιώνοντας ότι οι άνθρωποι στην Ευρώπη τείνουν να τρώνε πολύ κόκκινο κρέας, ζάχαρη και λίπος, αλλά δεν καταναλώνουν αρκετά φρούτα και λαχανικά, σχολίασαν οι ερευνητές. Η μελέτη, που διεξάχθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και τη Γερμανία, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Sustainability. Οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι η ενθάρρυνση των ανθρώπων ώστε να αλλάξουν τη διατροφή τους δεν είναι απλή και απαιτεί αρκετές παρεμβάσεις, από τη φορολόγηση των μη υγιεινών τροφών έως την καλύτερη επισήμανση των τροφίμων.

Φωτεινή Πουρνάρα