Ευρωπαϊκή πλατφόρμα κατά της σπατάλης τροφίμων
Το 2015 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη νέα ατζέντα του, καθορίζοντας 17 Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDGs) για την αντιμετώπιση των σύγχρονων παγκόσμιων προκλήσεων μέχρι το 2030. Ένας από αυτούς είναι η μείωση της σπατάλης των τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και κατανάλωσης μέχρι το 2030, και η μείωση των απωλειών τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού τροφίμων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το 70% της σπατάλης των τροφίμων στην ΕΕ προέρχεται από τους τομείς του νοικοκυριού, της υπηρεσίας τροφίμων και του λιανικού εμπορίου, και το υπόλοιπο 30% προκύπτει από τους τομείς παραγωγής και επεξεργασίας. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη στην EurActiv, ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος για το Περιβάλλον Janek Potochnyk δήλωσε ότι ο μετασχηματισμός του τρέχοντος οικονομικού μοντέλου θα μπορούσε να φέρει μεγάλες ευκαιρίες τόσο για τις οικονομίες όσο και για την ποιότητα της ζωής μας.
Ενώ οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης έχουν σχεδιαστεί για να ωφελήσουν ολόκληρο τον κόσμο, όλες οι χώρες έχουν την ευθύνη να κάνουν το σχέδιο πραγματικότητα και η επίτευξή τους θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδιασμού της ευρωπαϊκής πολιτικής’, είπε.
Η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων κατέχουν κεντρική θέση στο φιλόδοξο σχέδιο της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία, το οποίο περιλαμβάνει σχετικές νομοθετικές προτάσεις για την ενίσχυση της μετάβαση της Ευρώπης σε μια κυκλική οικονομία. Η ανακοίνωση για την Κυκλική Οικονομία κάλεσε την Επιτροπή να θεσπίσει μια πλατφόρμα αφιερωμένη στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων φέρνοντας κοντά τα κράτη μέλη και όλους τους παράγοντες της τροφικής αλυσίδας.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, περίπου 88 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων σπαταλούνται ετησίως στην ΕΕ, με το σχετικό κόστος υπολογίζεται σε 143 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η πλατφόρμα της ΕΕ για την Απώλεια και τη Σπατάλη των Τροφίμων (FLW) έχει ως στόχο να στηρίξει όλους τους φορείς να καθορίσουν τα μέτρα που απαιτούνται για την πρόληψη της σπατάλης των τροφίμων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την αξιολόγηση της προόδου σε βάθος χρόνου.
Σε μια προσπάθεια να επιτύχει τον στόχο των Ηνωμένων Εθνών για τη σπατάλη των τροφίμων μέχρι το 2030, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει τη δημιουργία μιας νέας πλατφόρμας για την απώλεια και την σπατάλη των τροφίμων.
Η Πλατφόρμα FLW είναι μια άτυπη ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής, η οποία θα αποτελείται το πολύ από 70 μέλη που θα εκπροσωπούν το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Θα περιλαμβάνει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, τις συντονίστριες οργανώσεις της ΕΕ και των ομοσπονδιών που εμπλέκονται στην πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τους φορείς της ΕΕ. Η πλατφόρμα θα συνεδριάζει τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο υπό την προεδρία εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κύριος στόχος της θα είναι να συνδράμει την Επιτροπή στον εντοπισμό και στην ιεράρχηση των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να αποφευχθούν η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων. Θα βοηθήσει επίσης άλλα κράτη μέλη να προσδιορίσουν και να εφαρμόσουν κατάλληλες ενέργειες σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Σύμφωνα με τους όρους, η πλατφόρμα θα υιοθετεί τις γνωμοδοτήσεις, τις συστάσεις ή τις εκθέσεις της με κοινή συναίνεση. Σε περίπτωση ψηφοφορίας, το αποτέλεσμα θα αποφασίζεται με απλή πλειοψηφία των μελών, με εκείνους που καταψήφισαν να έχουν το δικαίωμα να καταγράφουν τους λόγους για τη θέση τους στην έκθεση της συνεδρίαση.
‘Η Συμφωνία COP 21 για την Κλιματική Δράση και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για συστηματική αλλαγή στην παραγωγή τροφίμων μας και των συστημάτων κατανάλωσης. Ο μόνος τρόπος για την αντιμετώπιση των απαράδεκτα υψηλών επιπέδων σπατάλης τροφίμων στην Ευρώπη είναι να συσπειρώσει όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς της τροφικής αλυσίδας’ δήλωσε η Annabelle Williams, διευθύνουσα σύμβουλος του RISE Foundation, ενός ανεξάρτητου ιδρύματος του οποίου κύριος στόχος είναι να στηρίξει μια βιώσιμη και διεθνώς ανταγωνιστική αγροτική οικονομία σε όλη την Ευρώπη.
Υποστήριξε ότι οι ενδιαφερόμενοι φορείς δεν λειτουργούν μεμονωμένα, αλλά είναι μάλλον μέρος μιας εξαιρετικά περίπλοκης αλυσίδας, επομένως η συστηματική αλλαγή μπορεί να επέλθει μόνο αν είναι συλλογική, συμπληρώνοντας ότι από την πλευρά της παραγωγής, χρειαζόμαστε ανάπτυξη ισχυρής πολιτικής η οποία θα έχει ως στόχο επενδύσεις στην καινοτομία, μεταφορά γνώσεων και διαρθρωτικές αλλαγές για να βοηθήσει τους γεωργούς να προσαρμόσουν τις πρακτικές τους. Χρειαζόμαστε επίσης μεγαλύτερες επενδύσεις και αποδοχή στη διαχείριση της αναπόφευκτης σπατάλης με πιο αποτελεσματικό τρόπο, επιτρέποντας έτσι την επιστροφή των σπάνιων θρεπτικών συστατικών πίσω στο χώμα και τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος.