Το κριλ θα μπορούσε να αποδειχθεί μυστικό όπλο στη μάχη των πλαστικών στους ωκεανούς, αλλά δυστυχώς, υπάρχει και «δεύτερη ανάγνωση»

Μπορεί να βρίσκονται στο κατώτερο επίπεδο της τροφικής αλυσίδας, αλλά τα κριλ της Ανταρκτικής που μοιάζουν πολύ με γαρίδες, θα μπορούσαν να μετατραπούν σε ένα αποτελεσματικό όπλο στην καταπολέμηση της αυξανόμενης απειλής από την ρύπανση που προκαλούν τα πλαστικά στους ωκεανούς. Τα μικροπλαστικά στη θάλασσα είναι αναμφισβήτητα μια αυξανόμενη απειλή για την ανθρώπινη υγεία, όπως έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει τα Ηνωμένα Έθνη. Περισσότερο από το ένα τέταρτο των ψαριών στις αγορές της Ινδονησίας και της Καλιφόρνιας περιέχουν πλαστικά σωματίδια. Εκατομμύρια τόνοι μικροσκοπικών κομματιών από πλαστικές σακούλες, μπουκάλια, ακόμη και ρούχα στους ωκεανούς μετατρέπονται σε σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα. Η παγκόσμια παραγωγή πλαστικών έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια και ο λάθος τρόπος απόρριψης των αποβλήτων σημαίνει ότι οι διάφορες συσκευασίες από οτιδήποτε αγοράζουμε, οι γόπες των τσιγάρων κλπ., καταλήγουν στις θάλασσες και διαλύονται σε τρισεκατομμύρια μικρότερα σωματίδια από τα κύματα. Υπάρχει μια αυξανόμενη παρουσία αυτών των μικροπλαστικών σωματιδίων κάτω των 5mm σε μήκος, στους ωκεανούς του πλανήτη.

Οι επιστήμονες φοβούνται ότι τα χημικά των πλαστικών αλλά και εκείνα που προσκολλώνται στα πλαστικά στο φυσικό περιβάλλον θα μπορούσαν να προκαλέσουν δηλητηρίαση, υπογονιμότητα και γενετική διαταραχή στη θαλάσσια ζωή και ενδεχομένως στον άνθρωπο εάν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες. Ορισμένες περιοχές του κόσμου έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις μικροπλαστικών από άλλες. Η Ανατολική Ασία παρουσιάζει 27 φορές περισσότερα πλαστικά στις θάλασσες γύρω από την Ιαπωνία από ό,τι σε άλλα μέρη του κόσμου. Μια τεράστια "πλαστική σούπα" αποβλήτων που επιπλέουν στον Ειρηνικό Ωκεανό, γνωστή ως Great Pacific Garbage Patch , εκτείνεται σε μέγεθος διπλάσιο από το Τέξας. Παρόμοιες περιοχές με απόβλητα βρίσκονται και σε άλλους ωκεανούς.

Το καρκινοειδές κριλ της Ανταρκτικής έχει την ικανότητα να χωνεύει και να διασπά τα πλαστικά σε μικρότερα σωματίδια που μπορεί να καταλήξουν στο πιάτο μας. Τα μικροσκοπικά κριλ αποτελούν σημαντική πηγή τροφής για πολλά θαλάσσια ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών, των πουλιών και των φαλαινών. Αυτή η ικανότητά τους να διασπούν το πλαστικό, θεωρείται από πολλούς ως μια δυνατότητα για διάφορες εφαρμογές στην αντιμετώπιση της ρύπανσης. Ωστόσο, η έρευνα έχει επίσης δημιουργήσει ανησυχίες, καθότι η διάσπαση του πλαστικού σε νανοσωματίδια, το καθιστά διαθέσιμο μόνο σε μικρότερους οργανισμούς που δεν θα μπορούσαν αλλιώς να έχουν απορροφήσει πλαστικά. Αυτό μπορεί να δίνει και τη δυνατότητα μεταφοράς επιβλαβών ουσιών μέσω της τροφικής αλυσίδας. Από τη μία πλευρά, η διάσπαση των μικροπλαστικών θα μπορούσε να τα καταστήσει λιγότερο επικίνδυνα για άλλους οργανισμούς που θα μπορούσαν να τα καταπιούν. Αλλά από την άλλη, η διάσπαση αυτή μπορεί να επιτρέψει σε περισσότερα ζώα να τα φάνε. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους των πλαστικών στην τροφική αλυσίδα.

Επειδή τα πλαστικά προσελκύουν τις τοξίνες στο περιβάλλον, η ανησυχία μπορεί να μην είναι τόσο για τα θαλάσσια ζώα που τρώνε τα πλαστικά, όσο για τη λήψη των τοξινών που συνδέονται με αυτά τα πλαστικά. Μικροπλαστικά έχουν ήδη ανακαλυφθεί σε ψάρια που καταναλώνει ο άνθρωπος και δεν είναι ακόμη σαφές ποιες θα μπορούσαν να είναι οι συνέπειες για την υγεία. Σε μια σχετική έκθεση της ειδικού Willa Huston , η επιστήμονας αποκάλυψε ότι η πρωτοποριακή μελέτη εγείρει πολλές περιβαλλοντικές ανησυχίες. Μερικά από τα πλαστικά κατάλοιπα στο κριλ και τα άλλα που εκκρίνονται από αυτό, θα μπορούσαν να καταλήξουν στο πιάτο μας. Αυτά που βρίσκονται στο σώμα του κριλ θα μπορούσαν να καταλήξουν στους ανθρώπινους ιστούς επειδή το κριλ τρώγεται από μεγαλύτερα ψάρια, τα οποία στη συνέχεια καταναλώνονται από τον άνθρωπο. Αλλά το κριλ δεν είναι το μόνο θαλάσσιο πλάσμα που τρώει πλαστικά. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Γάνδης στο Βέλγιο αναφέρει ότι όσοι τρώνε θαλασσινά μπορεί να καταναλώνουν 11.000 μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού κάθε χρόνο και η συσσώρευση αυτών των πλαστικών στους ιστούς και τα όργανα του σώματος μπορεί να αποτελεί μακροπρόθεσμο κίνδυνο για την υγεία.

Φωτεινή Πουρνάρα